Սպիտակի ավերիչ երկրաշարժը. 29 տարի անց (լուսանկարներ)

1988 թվականի դեկտեմբերի 7-ին՝ տեղական ժամանակով ժամը 11:41֊ին Սպիտակում երկրաշարժ գրանցվեց: Երկրաշարժն ունեցել է 6.8 մագնիտուդ իսկ ըստ Մեդվեդև-Սպենհոյեր-Կարնիկի սանդղակի՝ մակրոսեյսմիկ ինտենսիվությունը X (Արտասովոր կործանարար)։ Շրջանը խոցելի է հազվադեպ պատահող, բայց ուժեղ և ավերիչ երկրաշարժերով, այն գտնվում է Ալպերից մինչև Հիմալայներ ձգվող ակտիվ սեյսմիկ գոտու վրա։ Սպիտակ, Լենինական (Գյումրի) և Կիրովական (Վանաձոր) քաղաքները մեծ մարդկային կորուստներ են կրել, ավերվել են բազմաթիվ շենքեր և այլ կառույցներ։ Որոշ մոտակա գյուղեր նույնպես վնասվել են։

Սեյսմոլոգիական բնութագիրը

Ժամանակը - 1988 թ. դեկտեմբերի 7-ին‚ տեղական ժամանակով 11 անց 41 րոպե ;
Էպիկենտրոնը - Սպիտակ քաղաքի մոտ Շիրակամուտ (Նալբանդ) գյուղ(φ=40,9N;λ=440, 2E) ;
Ուժգնությունը - էպիկենտրոնում 10 բալ ըստ МSК – 64 սանդղակի ;
Գյումրիում - 9 բալ
Վանաձորում - 8-9 բալ
Ստեփանավանում - 9 բալ
Երևանում - 6 բալ
Մագնիտուդը - 7‚0 ըստ Ռիխտերի սանդղակի ;
Հիպոկենտրոնի խորությունը - մոտ 10 կմ ;
Գլխավոր ցնցման տևողությունը - մոտ 35-45 վրկ. ;
Երկրաշարժի ժամանակ երկրի մակերեսին առաջացած բեկվածքի երկարությունը - մոտ 37 կմ‚ ուղղաձիգ առավելագույն տեղաշարժը - մոտ 2 մ‚ հորիզոնական տեղաշարժը - 0,7-1‚0 մ։

Ավերման գոտու բնութագիրը

Վնասի գոտու մակերեսը - 10 000 կմ քառակուսի‚ ուր ապրում էր 1 միլիոն բնակիչ ;
Ուժեղ ավերման գոտու մակերեսը - 3000 կմ քառակուսի ;
Ավերված քաղաքների թիվը - 11
Ավերված գյուղերի թիվը - 58
Տուժած քաղաքների թիվը - 21
Տուժած գյուղերի թիվը - 342
Անօթևան մնացածների թիվը - 514000 մարդ։

Մարդկային կորուստները

Զոհերի թիվը - 25000‚ այդ թվում՝

Գյումրի - 17000
Սպիտակ - 4000
Վանաձոր - 1200
Ախուրյան - 500
Ստեփանավան - 125
Փլատակներից հանվել է կենդանի - 45000 մարդ, հոսպիտալացվել է - 12500 մարդ։ Աղետի գոտուց տարահանվել է 120 հազար մարդ (կանայք‚ ծերեր և երեխաներ)‚ որոնցից 75 հազարը՝ Հայաստանից դուրս, ԽՍՀՄ առողջարաններ։

Ուղիղ նյութական կորուստների արժեքը կազմել է 10 միլիարդ ԱՄՆ դոլար։