Ինչպիսի՞ն է քաղաքական մշակույթը Հայաստանում. պարզաբանում է քաղաքագետը
Քաղաքական մշակույթը՝ արժեքների, վարքի կանոնների, գաղափարների և մի շարք այլ հատկանիշների համալիր է , որոնց հիման վրա գործառնում են քաղաքական համակարգերը:
Մոնտեսքյոյի տեսության համաձայն՝ յուրաքանչյուր պետության կառավարման ձև ժողովուրդը ձևավորում է իր բնակության աշխարհագրական պայմաններին համապատասխան:
Թե ինչպիսի՞ն է մեր՝ հայաստանյան քաղաքական մշակույթը, պարզելու համար Operativ.am-ի թղթակիցը զրուցեց Ռազմավարական և ազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոնի ղեկավար, քաղաքագետ Մանվել Սարգսյանի հետ, ով արձանագրեց այն դրական ազդեցությունն ու բարեփոխումները, որ վերջին տարիներին դրսևորվել են մեր քաղաքական դաշտում:
«Վերջին տարիներին ավելի շատ է խոսվում ու քննարկվում կուսակցությունների գործունեության վերաբերյալ, իսկ տարիներ առաջ մարդիկ ընդհանրապես չէին մտածում, որ կարող են գոյություն ունենալ քաղաքական պայքարի այլ ձևեր, ընտրություններից հետո հետընտրական բողոքարկում, բախումներով կամ առանց բախումների, և ամեն ինչ վերադառնում է՝ սպասում են նոր ընտրությունների»,- նշեց Սարգսյանը՝ հավելելով, որ հիմա ամեն ինչ փոխվել է, մասնավորապես տարբեր քաղաքացիական նախաձեռնությունների շրջանում քննարկվում է, թե որքանո՞վ է տվյալ իրողությունը քաղաքական, արդյոք կարելի՞ է կիրառված նման ձևերը քաղաքականություն համարել, թե ոչ:
«Նման դիսկուսիաներն արդեն իսկ ապացուցում են, որ հանրությունը փորձում է այլ կերպ նայել քաղաքական պրոցեսներին, ուստի կարծում եմ, որ մենք քաղաքական մշակույթի զարգացման ճանապարհին ենք»,- ասաց քաղաքագետը:
Այն հարցին, թե արդյո՞ք լրագրողները և մամուլն առհասարակ, իրենց ազդեցությունն ու ներուժը չունե՞ն քաղաքական մշակույթի զարգացման գործում, քաղաքագետը ասաց, որ մամուլի ուժն իհարկե մեծ է, բայց քանի որ այն ազատ չէ, ուստի ազատ չէ նաև իր հարցադրումներում:
«Ցանկացած երկրում էլ հիմնական հարցադրումներ իրականացնողները լրագրողներն են, ուստի երբ լրագրողները հստակ հարցադրումներ անեն, ապա քաղաքական գործիչների պատասխանները հստակ կլինեն: Մեզ մոտ մամուլն էլ ենթարկվում է այս գոյություն ունեցող կյանքին, եղել են նաև պահեր, երբ մամուլը բացասական դեր է խաղացել: Մամուլն ազատ չէ և ճիշտ հարցադրումներ չի անում, հատկապես էլեկտրոնային մամուլը շատ կախյալ է»:
Ինչ վերաբերում է քաղաքական գործիչների կողմից ձևավորվող քաղաքական մշակույթին և հատկապես այն երևույթին, որ այն կարող է դրսևորվել կամ չդրսևորվել Խորհրդարանում և նախարարը կարող է ելույթ ունենալ երկու պատգամավորի և Կառավարության մեկ ներկացացուցչի ներկայությամբ, այդ խնդիրը քաղաքագետը կապեց պատասխանատվության հետ:
«Պատասխանատվության խնդիր է, ես բազմաթիվ անգամներ ասել եմ, որ հաճախ լրագրողներն իրենք էլ չեն հասկանում, որ խնդիրները ճիշտ չեն լուսաբանում. ամեն օլիգարխի պատահական անկյունում բռնված խոսք, ինտրիգներ, իսկ իրական խնդիրները դուրս են մնում ուշադրությունից, սա պատասխանատվության խնդիր է:
Մեր երկրում, երբ բոլորը համոզված են, որ գոյություն չունեն արդար ընտրություններ, իրենց համապատասխան վերաբերմունքն են արտահայտում Խորհրդարանի նկատմամբ, մարդիկ կարող են հետաքրքրվել Խորհրդարանով, եթե այնտեղ ընտրել են պատգամավորների, բայց երբ մեծամասնությունը, չգիտես ինչպես է այդ մանդատը ստացել, այդ օրենսդիր մարմնի գործունեությունը փաստորեն որևէ հետաքրքրություն չի ներկայացնում: Այդ մարդիկ էլ շատ լավ իմանալով, որ ոչ մի պատասխանատվություն չունեն ընտրողների առաջ պահում են իրենց ճիշտ այնպես, ինչպես ցանկանում են՝ հասկանալով, որ այս երկրում արդարադատության համակարգը չի գործում, ամեն ինչ ձևական է, բացահայտ հանցագործություններ են կատարվում, որոնց մասին խոսում է մամուլը, մնում էլ այդպես էլ չբացահայտված: Պատգամավորներն էլ լավ գիտեն, օլիգարխներն էլ, հասարակություն էլ, բայց պարզ, բոլորի աչքի առջև կատարված սպանությունները չեն բացահայտվում»,- ասաց Սարգսյանը:
Զրուցեց Սեդա Ղուկասյանը