Ադրբեջանի երկարակյաց պաշտոնյաները

Այսօր Ադրբեջանի օմբուդսմեն Էլմիրա Սուլեյմանովայի ծննդյան օրն է...Դա ուշադրություն չէր գրավի,եթե չպարզվեր,որ 15 տարի Ադրբեջանի մարդու իրավունքների պաշտպանի պաշտոնը զբաղեցնող սույն տիկինն այսօր չնշեր իր 80 ամյակը:

Ես բացարձակ դեմ չեմ, որ տարիքով մարդիկ զբաղեցնեն պաշտոններ, բայց դա չի նշանակում,որ ամեն տարիքում կարելի է պաշտոն զբաղեցնել: Չեմ ուզում որևէ մեկին վիրավորել, բայց համոզված եմ,որ 80-ամյա մարդը չի կարող լավ ղեկավար լինել: Չի կարող լավ ղեկավար լինել նաև նա,ով երկար տարիներ նշանակովի պաշտոն է զբաղեցնում:

Այսինքն չի ընտրվում ժողովրդի կողմից...Նրանք էլ տարրական լճանում են և կտրվում հասարակությունից,քանի որ ստիմուլ չունեն և պատասխանատու չեն հասարակության առաջ:

Սակայն պարզվեց, որ Էլմիրա Սուլեյմանովան եզակի դեպք չէ Ադրբեջանում...Ալիևների ընտանեկան կալվածք համարվող Ադրբեջանում բոլոր պաշտոնյաները ենթարկվում են հենց այդ ընտանիքին: Հենց դրանով է պայմանավորված,որ բռնապետական եկրներին բնորոշ ոճով որոշ ազերի պաշտոնյաներ ոչ միայն շատ երկար են զբաղեցնում իրենց պաշտոնները,այլև բավական ծեր են:

Դրա պատճառները և՛ օբյեկտիվ են, և՛ սուբյեկտիվ: Օբյեկտիվն այն է, որ կան պաշտոնյաներ, որոնց հայր և որդի Ալիևները անվերապահորեն վստահում են:

Սուբյեկտիվն էլ՝ համապատասխան պաշտոնյաները երկար են ղեկավարում ,քանի որ սուլթան Ալիևների ընտանիքը արդեն չի ցանկանում այդ պաշտոններում այլ մարդկանց տեսնել և սպասում է,որ սրբացված ընտանիքի անդամները մի փոքր մեծանան և այդ պաշտոններում նրանք նշանակվեն: Օրինակ՝Ա դրբեջանի վարչապետի պաշտոնը:

Այն զբաղեցնում է 82-ամյա Արթուր Ռասիզադեն, ով այդ պաշտոնին է արդեն 21 տարի: Կամ Բաքվի քաղաքպետի պաշտոնը,որն արդեն 16 տարի է զբաղեցնում է 73-ամյա Հաջիբալա Աբութալիբովը, ով, ըստ ազերիական ԶԼՄ-ների, առողջական խնդիրներ ունի:

Համոզված եմ, որ Իլհամ Ալիևն ապագայում այդ պաշտոններում կնշանակի իր ընտանիքի անդամներին...Ինչո՞ւ ոչ: Ինչո՞վ է պակաս դեբիլ Հեյդարչիկը մառազմատիկ Աբութալիբովից,կ ամ մանկամիտ Արզուն իրականությունից կտրված Ռասիզադեից...Վարչապետի և Բաքվի քաղաքպետի պաշտոնները շատ գայթակղիչ են,որ Իլհամ և Մեհրիբան Ալիևները որևէ մեկին վստահեն:

Կան պաշտոնյաներ ,որոնք Ալիևների ընտանիքին երկար տարիներ հլու հնազանդ ծառայում են և նրանց կամակատարներն են և հանցակիցները: Օրինակ՝ 70-ամյա Ռամիլ Ուսուբովը՝ Ադրբեջանի Ներքին գործերի նախարարը,ով այդ պաշտոնը զբաղեցնում է 16 տարի...Կամ,Վասիֆ Թալիբովը՝ Նախիջևանի տիրակալը,ով 23 տարեկան հասակում Հեյդար բաբայի կողմից նշանակվել է այդ ինքանվարության ղեկավար և մինչ օրս համարվում է անփոխարինելի:

57-ամյա Թալիբովը Նախիջևանը ղեկավարում է 24 տարի և հայտնի է իր տարօրինակ որոշումներով: Կային պաշտոնյաներ, որոնք երկար տարիներ Ալիևներին ծառայելուց հետո հայտնվել են նրանց «սև ցուցակում»: Այդ պաշտոնյաները նաև Ադրբեջանում ունեին Ալիևների ընտանիքի «քսակներ» կոչումը:

Դա նախկին տրանսպորտի նախարար,միլիարդատեր Զիա Մամեդովն էր և Ազգային անվտանգության նախարար Էլդար Մահմուդովը,որոնք զրկվեցին իրենց պաշտոններից «երկար լեզու» ունենալու և բամբասելու պատճառով:

Սակայն Ալիևները և նրանց կամակատարները չեմպիոններ չեն երկարակյաց ղեկավարելու մեջ: Նրանք դեռ շատ «հաց ու պանիր» պետք է ուտեն,որ հասնեն Զիմբաբվեի 93-ամյա նախագահ Ռոբերտ Մուգաբեին,ով երկիրը ղեկավարում է 1987 թ-ի դեկտեմբերի 31-ից:

Հեյդար և Մեհրիբան Ալիևները կարող են ռեկորդը խլել Մուգաբեից, եթե դիմանան մինչև 2033 թ-ը...Բայց հուսամ,մինչ այդ ո՛չ Ադրբեջան կլինի,ոչ էլ Ալիևների ընտանիքը:

Գագիկ Համբարյան. Ֆեյսբուք