Ինչպե՞ս են Ռուսաստանում շարունակելու աշխատել հայ վարորդները և ի՞նչ գնով են ռուսական վարորդական իրավունքներ ստանալու

Ռուսաստանում հայկական վարորդական իրավունքները անվավեր են, այն հայաստանցիները, որոնք աշխատում են այնտեղ որպես վարորդ, ստիպված են բյուրոկրատական հոգնեցուցիչ քաշքշուկների ու մեծ կաշառքների գնով ձեռք բերել ռուսական վարորդական իրավունքներ, որպեսզի չկորցնեն իրենց աշխատատեղերը: Ռուսաստանի ղեկավարությունը Հայաստանի արջև նորից ստորացուցիչ պայման է դրել այդ հարցը լուծելու համար, նրանք պահանջում են որպեսզի Հայաստանը ռուսերենը ընդունի որպես երկրորդ պետական լեզու, որովհետև կա ՌԴ Պետ. Դումայի որոշում առ այն, որ միայն այն երկրների վարորդական իրավունքները կարող են վավեր ճանաչվել իրենց երկրում, որոնք որ իրենց մոտ ռուսերենին տվել են պետական լեզվի կարգավիճակ:

ՀՀ ԱԺ-ի պատգամավոր Էդմոն Մարուքյանը այդ կապակցությամբ տարակուսանք է հայտնել, մատնանշելով, որ ՌԴ Պետ. Դումայի այդ որոշումը ուղղակի հակասում է ԵԱՏՄ-ի համաձայնագրին (որը միջազգային համաձայնագիր է)` աշխատուժի և ծառայությունների ազատ տեղաշարժի մասով, որտեղ ԵԱՏՄ անդամ պետությունները պարտավորվում են ճանաչել միմյանց կողմից տրված փաստաթղթերը, այդ թվում և վարորդական իրավունքները: Իսկ հետաքրքի՞ր է, մեր պատգամավորները կամ մյուս պետական այրերը ունեն ինչ որ ուսումնասիրություն, որը կպարզի թէ ՌԴ Պետ. Դումայի և ՌԴ Կառավարության մյուս որոշումները որքանով են համապատասխանում ԵԱՏՄ համաձայնագրի դրույթներին: Համոզված եմ որ չունեն, որովհետև եթե ունենային, ապա վարորդական իրավունքների հետ կապված այս մասնավոր դեպքի առումով այսքան չէին զարմանա, որովհետև խնդիրը շատ ավելի մեծ է, քան մարդիկ կարող են ենթադրել:

Բանը նրանումն է, որ ՌԴ-ն ԵԱՏՄ-ն դիտարկում է որպես անցումային պրոյեկտ Մեծ Ռուսաստան կառուցելու ճանապարհին: Այն անդամ երկրներին տնտեսապես ու քաղաքականապես մեկուսացնելու և աշխարհի հետ բացառապես Մոսկվայի միջոցով և թույլտվությամբ շբվելու համար է իրագործվել: Սակայն նույնիսկ այդ խայտառակ սահմանափակումները, որոնք նախատեսված են ԵԱՏՄ անդամ երկրների (բացառությամբ իհարկե Ռուսաստանից) համար ըստ այդ համաձայնագրի, Մոսկվային այնքան էլ չեն գոհացնում, և նրանք պարբերաբար ոտնահարում են այդ պայմանագրի դրույթները, որովհետև վստահ են, որ անդամ երկրները չեն բողոքարկի դրա դեմ, առավել ևս չեն բողոքի միջազգային ատյաններում (համենայն դեպս Հայաստանի մասով լրիվ վստահ են), քանի որ հակառակ դեպքում ուղղակի ագրեսիայի կենթարկվեն: Բելոռուսի և Ղազախստանի մասով իրենց դեռևս կոռեկտ են պահում, Ղազախստանում սպասում են Նազարբաևի մահվանը, որից հետո կսկսեն այդ երկրի ինքնիշխանության դեմ ուղղված արդեն լուրջ քայլերը, իսկ Բելոռուսի մասով հեղաշրջում են նախատեսել, սակայն դա շատ ռիսկային է առայժմ, սպասում են հարմար պահի:

Հիմա անցնեմ այն ապուշներին, որոնք հավասարության նժարի վրա են դնում ԵԱՏՄ համաձայնագիրն ու ԵՄ-ի հետ Ասոցացման ու Ազատ Առևտրի պայմանագրերը, պնդելով որ, եթե ԵՄ-ի հետ կնքեինք այդ պայմանագրերը, նույնպես մեր պետության ինքնիշխան իրավունքների մի մասը ստիպված էինք լինելու զիջել ԵՄ-ի վերազգային կառույցներին այնպես, ինչպես որ հիմա զիջել ենք Մոսկվային: Նախ դա այդպես չի, ԵՄ-ի հետ ասոցացվելու դեպքում մեր ինքնիշխանությունը ոչ միայն չէր սահմանափակվելու, այլև ավելի բարձր աստիճանի էր հասնելու, իսկ սեփական պետության որոշ գործառույթների զիջումը ԵՄ-ի վերազգային կառույցներին բացառապես միայն ավելի էֆեկտիվ տնտեսություն ունենալու համար էին արվելու, դա ինչ որ քաղաքական ու տնտեսական սահմանափակումների միջոցով պետականության լուծարմանը ուղղված գործողությունների հաջորդականություն չէր լինելու, ինչպես որ ԵԱՏՄ-ի պարագայում է հիմա:

Եվ ամենակարևորն այն է թերևս, որի մասին մոռանում են ԵԱՏՄ-ին արդարացնող ապուշները, որ ԵՄ-ում կա օրենքի գերակայություն, այսինքն եթե հանկարծ անդամ պատությունը զգա, որ ԵՄ վերազգային ինչ որ կառույց ոտնահարում է պայմանագրերով հաստատագրված փոխադարձ պայմանավորվածություններն ու պարտավորությունները, ապա միանգամից դիմում է միջազգային դատական ատյաններին ու վերականգնում է իր իրավունքները, իսկ ԵԱՏՄ-ում այդպիսի բան ընդհանրապես չի կարող լինել, դա ուղղակի բացառվում է:

Թորոս Ալեքսանյան. Ֆեյսբուք: