Ինչպե՞ս էին հնում նշում Վարդավառը և ի՞նչ խորհուրդ այն ունի. ներկայացնում է Լուսիկ Ագուլեցին (տեսանյութ և լուսանկարներ)

Այսօր՝ հուլիսի 2-ին, լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ազգագրագետ Լուսիկ Ագուլեցին խոսեց Վարդավառի մասին, ինչպես նաև նշեց, թե ինչ ծիսակարգով էին նշում այն հնում, ինչպես է նշվում այսօր, և առհասարակ, թե ինչպես այն պետք է տոնել:

Լուսիկ Ագուլեցու խոսքով՝ եկեղեցին ավելի լավ է տոնում տոները, քան՝ ժողովուրդը: «Մեր ժողովուրդն իր մշակույթով է շատ հարուստ, իսկ եկեղեցին՝ իր արարողակարգով և հոգևոր աշխարհով: Մենք չենք կարողանում այդ երկուսը միացնել իրար: Եթե կարողանանք միացնել, ապա մենք շատ հոգևոր, հարուստ ազգ կլինենք»,-ասաց ազգագրագետը և հավելեց, որ Վարդավառն Արխայիկ շրջանից, մայրիշխանությունից եկած շատ հին տոն է, որը եկել է նախաքրիստոնեությունից և միացել քրիստոնեությանը:

Տոնի երևույթը բացատրելով՝ Լուսիկ Ագուլեցին ասաց. «Երբ Ապոլլոսը, Հովհաննեսը և Հակոբոսը բարձրանում էին Թաբոր լեռը, նրանք զրուցում էին, սակայն կասկածում էին Քրիստոսի հարությանը: Այդ ժամանակ Թաբոր լեռան վրա վարդի նման լույս է բացվում և երևում է Քրիստոս, ով ասում է. «Ես մարմնով չկամ, բայց հոգով ձեզ հետ եմ, եթե դուք ինձ դիմեք, ապա ես կարող եմ ձեզ նեցուկ լինել»: Այսինքն՝ նա մարմնով չկա, բայց հոգով կա և Պայծառակերպության օրը հենց դրանով է խորհրդանշվում, որ դու կարողանաս հավատալ քո հոգու գոյությանը և հայր, որդի, սուրբ հոգի աստվածային այդ երևույթին: Վարդավառն էլ նրա համար է, որ մենք ջրով ցողվենք, որովհետև աստվածային ջրով ենք ցողվում, որովհետև ջուրն է կյանքի իմաստը և հոգևոր աշխարհը: Դրանք երկուսը միասին բացառիկ են բնության մեջ»:

Նրա պնդմամբ՝ մենք եղել ենք որպես բնապաշտ ազգ և բնության որևէ իր, առարկա, ունեցել է իր ստեղծագործական պրոցեսը, գաղափարը, խորհրդանիշը: Վարդավառն էլ իր ստեղծագործական պրոցեսն է ունեցել, որովհետև ունեցել ենք կերպարներ, հատկապես՝ Նուրի կերպարը, որը կապված է անձրևաբերության հետ, և եթե անձրև չլինի, ապա բերքը առատ չի լինի: Մարդիկ սկսել են գովերգել Նուրի տիկնիկին, իսկ Նուրի տիկնիկը եղել է աստվածուհի: Հետագայում, երբ ընդունվել է քրիստոնեությունը, աստվածուհիները դարձել են կերպարներ և ունեցել հազարավոր անուններ:

«Յուրաքանչյուր տիկնիկ հանդես է գալիս և՛ արական, և՛ իգական կերպարով: Տարբեր գավառներում տարբեր ձևով են արտահայտվել, տարբեր ծիսական տիկնիկներ են պատրաստել և ծեսի ժամանակ երգել են դիմելով Նուրիին»,- ասաց ազգագրագետ Լուսիկ Ագուլեցին և հավելեց,- «Վարդավառինը շատ հետաքրքիր է նրանով, որ հանդես է գալիս Աստղիկի կերպարը: Աստղիկը՝ Վահագնի տարփուհին էր և այդ ամենն օրինակ է ծառայել երիտասարդներին,  թե ինչպես էր Աստղիկը սիրահարվում և իր սերը տիեզերական սրբություն համարվում: Այդ տիեզերական սիրո խորհրդով են իրենք դաստիարակվել, սիրել և հավատարիմ մնացել մինչև իրենց խոր ծերություն»:

Առավել մանրամասն՝ տեսանյութում:

Կից լուսանկարներում կարող եք ծանոթանալ Վարդավառի՝ պայծառակերպության տոնի ծիսակատարությունների ժամանակ պատրաստվող կերպարների՝ տիկնիկների հետ, որոնք խորհրդանշում են տոնի իմասը և ամեն մեկն ունի իր յուրովի պատմությունը: