Այսօր հայ թատրոնի և կինոյի վարպետ Խորեն Աբրահամյանի ծննդյան օրն է (լուսանկարներ)

Խորեն Բաբկենի Աբրահամյան (ապրիլի 1, 1930 - դեկտեմբերի 10, 2004), հայ դերասան, ՀԽՍՀ և ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ։

Ծնվել է Երևանում։ Մասնագիտական կրթությունն ստացել է Երևանի թատերական ինստիտուտում, որի դերասանական ֆակուլտետն ավարտել է 1951թ. և ընդունվել Գ.Սունդուկյանի անվան դրամատիկական թատրոնը, որտեղ կատարել է բազմաթիվ դերեր (Ռոմեո, Պեպո, Օթելլո, Արա Գեղեցիկ , Արշակ թագավոր, Կորիոլան, Մյասնիկյան, Գայ, Ռաֆո Ավետյան և այլն)։ 

1979–1984թթ. եղել է թատրոնի գլխավոր ռեժիսոր, 1988–1995թթ.՝ գեղարվեստական ղեկավար, միաժամանակ՝ Հայաստանի թատերական գործիչների միության վարչության նախագահ։ 1985–1988թթ. Գյումրիի պետական թատրոնի դերասան էր և գլխավոր ռեժիսորը, 1980–1995թթ. դասավանդել է Երևանի գեղարվեստաթատեր ական ինստիտուտում։

Թատրոնում ստեղծած լավագույն դերերից են՝ Ռուստամ (Շիրվանզադեի «Նամուս»), Արմեն (Բորյանի «Կամրջի վրա»), Արամ (Արաքսմանյանի «60 տարի, երեք ժամ»), Արա (Զարյանի «Արա Գեղեցիկ»), Մյասնիկյան (Դարյանի «Հանրապետության նախագահը»), Կորիոլան (Շեքսպիրի «Կորիոլան»), Ավետյան (Զեյթունցյանի «Անավարտ մենախոսություն»)։

Հայկական մի քանի լավագույն կինոնկարների հաջողությունները պայմանավորված են նաև Աբրահամյանի դերակատարումներով՝ Գևորգ («Սարոյան եղբայրներ», 1968 թ.), Ռոստոմ («Տերը», 1968 թ.), Պավլե («Մենք ենք, մեր սարերը», 1969 թ.), Արմեն («Երևանյան օրերի խրոնիկա», 1972 թ.), Մյասնիկյան («Երկունք», 1977 թ.), Տեր Ավետիս («Հուսո աստղ», 1978 թ.), Սիսակյան («Ապրեցեք երկար», 1979 թ.) և այլն։ Նա նկարահանվել է նաև Մոսֆիլմի 3 կինոնկարում՝ «Առաջին էշելոնը», «Բարձունք», «Նրա կյանքի նպատակը»։

Աբրահամյանի դերակատարումներին բնորոշ են դրամատիկական զսպվածությունը, հոգեբանական խոր վերլուծությունը, խոսքի նուրբ հղկվածությունը։ Նրա ստեղծագործական հաջողությունները պայմանավորված էին իր արվեստի ինքնատիպությամբ, նաև արտիստական խառնվածքին հատուկ համարձակությամբ և արդիականության խոր զգացողությամբ։

Սունդուկյանի անվան թատրոնում բեմադրել է Զարյանի «Հացավան», Շեքսպիրի «Ջոն արքա» , Զեյթունցյանի «Անավարտ մենախոսություն», Ջակոմետիի «Ոճրագործի ընտանիքը» (նաև եղել է Կորրադոյի դերակատարը), Իբսենի «Դոկտոր Ստոկման»,  Գորինի «Քին» Ա.Քալանթարյանի «Թիկունք», Զեյթունցյանի «Անավարտ մենախոսություն», և այլ ստեղծագործություններ։

2000թ. բեմադրել է Զեյթունցյանի «Խոր Վիրապ» պիեսը։ Աբրահամյանը մասնակցել է նաև բազմաթիվ ռադիո- և հեռուստաբեմադրությունների (Պանյոլի «Տոպազ»,  Զարյանի «Փորձադաշտ» և այլն)։ Հայտնի էր նաև որպես ասմունքող։ Թաղված է Կոմիտասի անվան պանթեոնում։

Դերերը՝ կինոյում
1949 - Արարատյան դաշտի աղջիկը - գյուղացի
1954 - Փեսատես - Արտո
1954 - Լեռնային լճի գաղտնիքը
1955 - Հասցեատիրոջ որոնումները - Բրուտյան
1955 - Առաջին էշելոն - Վարդան Վարդանյան
1957 - Բարձրություն - Բադրատ
1957 - Նրա կյանքի նպատակը
1957 - Մոր սիրտը - Արմեն
1958 - Իմ ընկերոջ մասին - Ռուբեն
1958 - Առաջին սիրո երգը - Արսեն
1958 - Փլուզում - Վարդան
1959 - Օտար հետք
1961 - Լուսաբացից առաջ - Մանաս
1961 - Ճանապարհ - Գաբո
1962 - Փառքի օղակներ - Գուրգեն
1964 - Դժվար անցում - Տիգրան
1968 - Սարոյան եղբայրներ - Գևորգ Սարոյան (համառեժիսոր)
1969 - Մենք ենք, մեր սարերը - Պավլե
1970 - Անցյալի արձագանքները - Արտավազդ
1971 - Հույսի խրճիթներ
1972 - Երևանյան օրերի խրոնիկա - Արմեն
1973 - Մհերի արձակուրդային արկածները
1976 - Երկունք - Ալեքսանդր Մյասնիկյան
1978 - Արևիկ - Ժորա
1978 - Հուսո աստղ - Տեր Ավետիս
1979 - Ապրեցեք երկար - Սիսակյան
1979 - Լեգենդ ծաղրածուի մասին - կեղծ հոգևորական
1980 - Թռիչքն սկսվում է երկրից
1980 - Յոթ սարից այն կողմ - Մաթոս
1981 - Գործուղում առողջարան - Բաղդասար
1983 - Հրդեհ - բուֆետապան
1983 - Տերը - Ռոստոմ
1983 - Մասնավոր դեպք
1986 - Քանի դեռ ապրում ենք… - Մանվել
1988 - Համբարձում - Արտաշես Գուրգենի
1993 - Նոյը - ծերունի

Պարգևներ և կոչումներ

1961 - ՀԽՍՀ վաստակավոր արտիստ
1970 - Համամիութենական կինոփառատոնի դափնեկիր լավագոէյն դերասանական աշխատանքի համար
1971 - ՀԽՍՀ պետական ​​մրցանակի դափնեկիր («Սարոյան եղբայրներ» ներկայացումի համար)
1980 - ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ
1980 - Համամիութենական կինոփառատոնի դափնեկիր լավագոէյն դերասանական աշխատանքի համար
1981 - ԽՍՀՄ պետական ​​մրցանակի դափնեկիր (թատերական աշխատանքների համար)
2000 - Երևանի պատվավոր քաղաքացի
2000 - Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշանի ասպետ