Սիրե՞լ, թե՞ չսիրել ամուսնալուծված տղամարդու
Այսպիսի խոսք կա. Մի սիրիր ամուրի տղամարդու, նա ոչ ոքի հետ չի ամուսնացել, ուրեմն քեզ հետ էլ չի ամուսնանա։ Մի սիրիր ամուսնալուծված տղամարդու, մեկից բաժանվել է, ուրեմն քեզնից էլ կբաժանվի։ Մի սիրիր կնոջը կորցրած տղամարդու, մեկին մահվան դուռն է հասցրել, ուրեմն քեզ էլ կհասցնի։ Մի սիրիր ամուսնացած տղամարդու, մի կնոջ հետ գոյակցում է, քեզ հետ էլ կգոյակցի։ Այս ամենն իհարկե կատակ է, բայց յուրաքանչյուր կատակի մեջ ճշմարտության հատիկ կա... Եվ ի՞նչ, սիրե՞լ, թե՞ չսիրել ամուսնալուծված տղամարդու։ Արժե՞ կապել կյանքը մի մարդու հետ, ով անցյալում ամուսնալուծություն ունի,և գուցե ոչ միայն:
Բոլոր ժողովրդական ասացվածքները, հեքիաթներն ու անեկդոտները, իրենց պարզությամբ հանդերձ, բավական իմաստուն են և հենց այնպես չեն ծնվում, տարածվում ու սերնդեսերունդ փոխանցվում։ Դրանք ժամանակի ընթացքում կուտակված փորձի ու իմաստության փոխանցման միջոց են, ամփոփում են խոր գիտելիքներ աշխարհի դրվածքի մասին և կոչված են մեզ զերծ պահելու սխալներից։
Ուստի և ասացվածքը, որից սկսեցինք՝ իրական կյանքի սցենար է: Կյանքի սցենարը կարելի է համեմատել որոշակի ծրագրի հետ, որը տանում է մեզ կյանքի ուղով։ Այն կանխորոշում է մեր գործողությունները, շրջապատի հետ մեր փոխհաբերությունները, մեր ընտրությունը... Ընդ որում, մենք այդ ամենը չենք գիտակցում, քանի որ կյանքի սցենարը գրվումե է վաղ մանկության ժամանակ, ուղեղի անգիտակից շերտերում (ենթագիտակցության մեջ) և սովորվում է դեռևս 6-7 տարեկանում։
Եվ այդ սցենարը սկսում է կյանքի կոչվել անկախ մեր կամքից, երբեմն էլ նույնիսկ ի վնաս մեզ։ Ավաղ, գոյություն ունեն կյանքի վնասակար, կործանարար սցենարներ։ օրինակ՝ ալկոհոլամոլի աղջիկը երազում է, որ երբ մեծանա, իր ընտանիքում ամեն ինչ այլ կերպ լինի, և ամուսնանա արքայազնի հետ, որը չի խմի, բայց... Ավելի հաճախ այդ արքայազնը նման է լինում իր հորը և ալկոհոլից կախման մեջ։ Իսկ պատճառը նրա ներսում է, խոր մի անկյունում նստած է այն չափանիշը կամ կաղապարը, որ տղամարդը հենց այդպիսի վարք պետք է ունենա. "Ծեծում Է, ուրեմն սիրում Է"։ Նա տառապում Է, իչպես և իր մայրը, և եթե բաժանվի, միևնույն Է, հաջորդ ամուսինը նույն խառնվայծքն Է ունենալու, և փոխհարաբերությունի սցենարը կրկնվելու Է։ Եվ դա կարող Է շարունակվել, քանի դեռ նա չի գիտակցում իր ՚կյանքի սցենարը և այն ծնած ներքին հոգեբանական պատճառները, որոնք ստիպում են ընտրել հենց այդպիսիներին։
Կյանքի սցենարը ձևաչափ Է, որով ապրում ենք։ Այդ իսկ պատճառով նմանօրինակ իրավիճակները մեր կյանքում անընդհատ կրկնվում են։ Ասվածը վերաբերում Է նաև սիրային հարաբերություններին։ Եվ եթե այդ ներքին ծրագիրը կործանիչ Է, սխալ զուգընկերներ ենք ընտրում և կառուցում փոխհարաբերություններ, որոնք մեզ երջանկություն չեն բերում։
Հենց այստեղ Էլ թաքնված Է հակասությունը. գիտակցության մակարդակով բոլորս մի բան ենք ուզում երջանկություն։ Մինչդեռ ենթագիտակցության մակարդակով կարող Է կործանիչ սցենար ձևավորված լինել, այդ դեպքում սիրային հարաբերյունները նորից ու նորից ձախողվում են։ օրինակ՝ թերի ընտանիքում մեծացած երեխան երազում Է, որ ինքն առողջ ու մեծ ընտանիք ունենա, բայց իրականում դա նրան չի հաջողվում, քանզի ներսում դեռ վաղ մանկությունից այլ սցենար Է արմատացել։
Ասում են՝ անհնար Է երկու անգամ միևնույն գետը մտնել, բայց նույն սխալը կարելի Է երեք անգամ կրկնել, իսկ հոգեբաններն ավելացնում են՝ նույն սխալները կարելի Է կրկնել անգամ հինգ և տասն անգամ...
Եվ ի՞նչ Է տեղի ունենում։ Բացասական փորձից եզրահանգումներ են արվում, բայց, ցավոք, սխալ եզրահանգումներ։ ճիշտ կլիներ ուղղակի ինքներդ ձեզ հարց տայիք՝ ինչու եք ամեն անգամ նման իրավիճակում հայտնվում, ո՞րն Է ձեր դերը, ինչն այնպես չեք անում, և վերջապես՝ ընդունել պատասխանատվության ձեր բաժինը։ Բայց, որպես կանոն, փոխարենը ընդհանրացված եզրահանգումներ են արվում. «Բոլոր տղամարդիկ խմում են, բոլոր կանայք խանդում են, ամուսնու գրպանները ստուգում...ե։ Եվ չընդունելով սեփական պատասխանատվությունը՝ ողջ մեղքը բարդում ենք զուգընկերոջ վրա:
Զգացմունքային փոխհարաբերություններում պատասխանատվությունը բաժանված Է 50/50 համամասնությամբ։ Ըստ Էության՝ դա ուղղակի երկու մարդկանց հանդիպում չէ, այլ կյանքի երկու սցենարների հանդիպում։
Երբ նոր հարաբերությունների մեջ ենք ներքաշվում, սովորաբար հարց ենք տալիս մեզ. "Ի՞նչ է լինելու հետո։ Ինչո՞վ է այդ ամենն ավարտվելու”։ Եվ որպեսզի չվազեք սուրճի բաժակ նայողի մոտ, բավական է հետադարձ հայացքով տեսնել, թե ինչ է տեղի ունեցել ձեր ծնողների կյանքում։ Ամենայն հավանականությամբ նույնը կլինի և ձեր կյանքում։
Երբեմն գլուխ է բարձրացնում ինքնախաբեությունը՝ իբր այս անգամ այլ կերպ կլինի... Ամեն ինչ կփոխվի... Սխալները չեն կրկնվի, և այսպես շարունակ։ Ուստի անհրաժեշտ է ընտրություն անելիս գործի դնել նաև գիտակցությունը և չապավինել միայն զգացմունքներին։
Ինքնախաբեությունից խուսափելու համար անհրաժեշտ է գիտակցել ոչ միայն սեփական կյանքի սցենարը, այլև հասկանալ, թե ինչ սցենար է իրականացնում ձեր զուգընկերը։ Եվ իրոք, վտանգ կա, որ կապելով կյանքն ամուսնալուծված տղամարդու հետ, այն էլ ոչ առաջին անգամ, շուտով ինքներդ կհայտնվեք "նախկին” կնոջ կարգավիճակում։
Այդուհանդերձ, պարտադիր չէ, որ ամեն ինչ հենց այդպես լինի, պարզապես դրա հավանականությունը մեծ է։ Այնպես որ կարելի է նաև մի քանի խոսք ասել՜ հօգուտ ամուսնալուծվածների։
"Ամուսնալուծված” բառը ախտորոշում չէ, ոչ էլ՝ դատավճիռ։ Դա դեռ չի նշանակում կյանքի կործանիչ սցենարի առկայություն։ Կյանքում ամեն ինչ էլ պատահում է. մենք իրավունք ունենք սխալվելու, այլապես ինչպե՞ս կարող ենք սովորել։ Մարդը կարող է սխալվել և փոխվել, եթե կարողանա ճիշտ եզրահանգումներ անել իր սխալներից։
Հետևաբար շատ ավելի կարևոր է ոչ թե ամուսնալուծության փաստը, այլ դրա ընթացքը.
• ի՞նչն էր դրա պատճառը,
• արդյոք կոնֆլիկտ կա՞ր ամուսինների միջև,
• եթե կար, ապա որքա՞ն սուր էր,
• կարողացե՞լ են, արդյոք, լուծում տալ այդ կոնֆլիկտին,
• ինչպիսի՞ն են ներկայումս նախկին ամուսինների հարաբերությունները,
• արդյոք կապ պահպանվո՞ւմ է երեխայի հետ և ինչպե՞ս։
Կարևոր է ուշադրություն դարձնել, թե ինչպես է տղամարդն արտահայտվում նախկին կնոջ մասին և առհասարկ երբևէ իր կյանքում եղած կանանց մասին։ Եթե նրանք բոլորը "ոչնչություն" են, իսկ դուք նրա երազանքների կինն եք, ում նա ողջ կյանքում սպասել է, վստահ եղեք, որ դուք էլ շուտով կդառնաք "ոչնչություն”, դա պարզապես ժամանակի հարց է։
Եթե ձեր կյանքում նոր հայտնված կինն իր նախկին ամուսնուց դժգոհում է՝ ասելով, որ նա իրեն չէր հասկանում և ի վիճակի չէր մարդկային ջերմություն տալու, իսկ դուք առաջին տղամարդն եք, որ իրեն հասկանում է, ապա վստահ եղեք, որ շուտով նա ձեզնից էլ կհեռանա ջերմություն չգտնելու պատճառաբանությամբ:
Բացի այն, որ կարող է կրկնվել ամուսնալուծության սցենարը, ամուսնալուծվածների հետ հարաբերությունները բարդանում են ևս մեկ՝ հոգեբանական հանգամանքով։ Եթե նախկին ամուսնու հետ հարաբերությունները հոգեբանորեն ավարտված չեն, անկախ այն հանգամանքից, որ իրավաբանորեն բոլոր վերջակետերը դրված են, այդ ներքին կոնֆլիկտը կփոխադրվի նոր հարաբերություններ։ Օրինակ՝ քանի դեռ նրա մեջ ապրում է նախկին կնոջ նկատմամբ ունեցած զայրույթը կամ վիրավորանքը, այդ ագրեսիան ներխուժելու է նոր միջավայր։ Եվ դա ամենևին գիտակցաբար չի լինելու, այլ՝ ինքնաբերաբար։
Սիրային հարաբերությունների սկիզբը երբեմն անվանում են վարդագույն ակնոցի շրջան, այդ փուլում կողմերը հակված են իդեալականացման։ Յուրաքանչյուրը փորձում է ավելի լավը երևալ, քան կա, ու նաև իդեալականացնում է իր զուգընկերոջը։ Այնպես որ սկզբնական շրջանում նրա վարքագիծը չի կարող ցուցանիշ լինել, որով կարելի է կանխատեսել, թե ինչ է լինելու հետո։ "Հետոն” կարող է բոլորովին այլ կերպ լինել։
Ինչպե՞ս կռահել հարաբերությունների հետագա ընթացքը, առավել ևս, եթե խոսքն ամուսնալուծված մարդու մասին է, ինչը մեծացնում է հետագա պառակտման վտանգը։ Սպասվող սցենարը բացահայտելու համար կարող է օգտակար լինել ևս մեկ ժողովրդական խոսք. "Ուշադրություն դարձրու ոչ թե այն հանգամանքին, թե նա ինչպես է քեզ վերաբերվում, այլ թե ինչպես է վերաբերվում ուրիշներին”։