Անիծված մարդու հոգեբանություն

«Առավոտ» թերթը գրում է. «70 տարի մենք ապրել ենք մի երկրում, որի օրհներգը սկսվել է հետևյալ բառերով՝ «Ելիր, ում կյանքը անիծել է»։ Հայերեն, ի դեպ, այս տեքստը թարգմանել է Եղիշե Չարենցը, այնպես որ, թարգմանության որակը ոչ մի կասկած չի առաջացնում։ Ռուսերեն, եթե հիշում եք, դա հնչում էր՝ «Вставай, проклятьем заклейменный»։ Ինչպես տեսնում եք, բոլոր տարբերակներում «անեծքի» գաղափարը կա։ Դա, ինձ թվում է, չափազանց հուսահատ ինքնագնահատական է, և նման տխուր «կանխավարկածից» որևէ երգ կամ պայքար սկսելն, ինճ թվում է, խելամիտ չէ։ Այսինքն, դու նախօրոք ընդունում ես, որ ինքդ կամ քո հողը անիծված է։ Այդ «ելման դիրքից» որևէ ուղղությամբ շարժվելը շատ դժվար է, եթե ոչ՝ անհնարին։ Եթե ինչ-որ կախարդական ուժեր քո վրա անեծքի դրոշմ են թողել, ապա քո գործողություններն առանձնապես իմաստ չունեն, անհրաժեշտ են այլ կախարդական ուժեր, որոնք քո վրայից այդ անեծքը կհանեն։

Չարենցի ժամանակ այդ գաղափարներին հավատում էին, իմ կյանքի օրոք դա ոչ ոբ լուրջ չէր ընդանում։ Բայց բառերը մոգական ուժ ունեն հարյուր անգամ լսելով ռադիոյով և հեռուստատեսությամբ «անեծքի» մասին ձևակերպամները, մեր ենթագիտակցության մեջ սկսել էր, հավանաբար, «պտտվել» այն միտքը, որ կյանքում, իրենց կարծիքով, հաջողության չհասած մարդիկ նման հոգեվիճակում են գտնվում ինչ-որ անեծքի պատճառով և հարուստներին ոչնչացելն այդ անեծքից ազատվելու լավագույն միջոցն է։ Մեր երկրից նեղված և հեռացած մարդկանցից բազմիցս լսել եմ, որ «Հայաստանն անիծված երկիր է»։ Հավանաբար, մանկաթյան և պատանեկության տարիներին նրանք հաճախ են «Ինտերնացիոնալ» լսել, դրա համար են «իրենց շուրթերը պղծում անեծքով»»,-գրում է թերթի խմբագիրը։

Ամբողջությամբ՝ «Առավոտ» թերթի այսօրվա համարում։