Սեպտեմբերի 1-ի հիշողություններով կիսվում են ֆեյսբուքյան օգտատերերը

Այսօր սեպտեմբերի 1-ն է: Անկախ ուսանող կամ աշակերտ լինելուց՝ այս օրը յուրահատուկ է բոլորի համար: Օրվա կապակցությամբ Operativ.am-ի թղթակիցը զրուցեց ֆեյսբուքյան հասարակության հետ: Տեսնենք, թե ինչպես են վերաբերում սեպտեմբերի 1-ին տարբեր մասագիտություն ունեցող մարդիկ:

Քաղաքագետ Էդգար Խաչատրյանի դիտարկմամբ` սեպտեմբերի 1-ն ամենահետաքրքիր օրերից է ողջ տարվա ընթացքում: «Սեպտեմբերի 1-ի հետ կապված հիշողություններիցս մեկն առաջին դասարան գնալուս օրն էր: Առաջին օրը չէի ցանկանում դպրոց գնալ, լացում էի ու երեխայական կամակորություններ անում: Բայց ի վերջո, ինձ տարան դասարան և այդպես էլ սկսվեցին ուսումնական տասը տարիներս: Հիմա կարոտում եմ դպրոցը, ընկերներիս, դպրոցական նստարանս, որոնք կորցնելուց հետո երազներում ես գտնում: Իսկ դպրոցում ամեն սեպտեմբերի 1-ին կյանքն աշխույժ է դառնում: Նոր տարին հենց այդտեղից է սկսվում: Ավաղ, այս տարի իմ դասվարի մահվան մեկ տարին է լրանում, ում առջև ես խոնարհվում եմ»:

Տնտեսագետ, հաշվապահ Հայկ Դերզյանը թե′ դպրոցում, թե′ բուհում ունեցել է բավականին հագեցած ուսումնական տարիներ և հիշարժան սեպտեմբերի մեկեր, մինչդեռ այս մեկը տարբերվելու է մնացածից: «Քանի որ այս տարի ավարտել եմ բուհը, մի տեսակ անսովոր սեպտեմբերի 1 է սպասվում, սակայն այս տարիների ընթացքում շատ եմ կապվել ՀՊՏՀ-ին, և բնականաբար շատ եմ այցելելու: Սեպտեմբերի 1-ը կյանքի մի նոր փուլ է, մեկի համար դպրոցական փուլ, մեկի համար՝ բուհ մտնելու: Երկու դեպքում էլ սկսվում է կյանքի նոր փուլ, որը թողնում է հիշողություններ: Ինձ համար, որպես տնտեսագիտական համալսարանում սովորած ուսանողի` սեպտեմբերի 1-ն ունի մեծ խորհուրդ: Դպրոցական առաջին սեպտեմբերի մեկը հիշարժան էր նրանով, որ սիրահարվեցի մի հրաշալի աղջկա,և դա երևի թե կյանքիս ամենալուսավոր օրերից մեկը կարող եմ համարել: Ուսանողական կյանքիս մեջ սեպտեմբերի 1-ն այն օրն էր, երբ ես միացա ՀՊՏՀ Ուսանողական խորհրդին, և սկսվեցին կյանքիս ամենալավ տարիները: Մասնակցում էի տարբեր միջոցառումների, որոնցից հատկապես հիշարժանը ուսումնական գիտաժողովներն էին, որտեղ ուսանողին հնարավարություն էր ընձեռնվում ներկայացնել իր կողմից մասնագիտական բացահայտումները, կամ այս կամ այն ոլորտի թերացումները և դրանց բարեփոխման ուղիները: Առիթից օգտվելով ցանկանում եմ շնորհավորել բոլոր, բայց հատկապես ՀՊՏՀ ընդունված ուսանողներին, և մաղթել նրանց հաճելի և լավ հիշողություններով ուսանողական տարիներ»,-նշեց Հայկը:

Տնտեսագետ Աննա Ստեփանյանը սեպտմբերի 1-ը հիշում է որպես կանխատեսումների իրականացման և լռության խախտման օր: «Սեպտեմբերի 1-ն ինձ համար ամենաուրախ օրերից է: Օրվա մեջ մանկական հետաքրքիր մի բան կա, որը շատ գրավիչ է: Առաջին սեպտեմբերի մեկս չեմ հիշում, թե ինչպես է անցել, միայն հիշում եմ, որ մինչև դպրոց գնալս գլխանց ասել էի՝ գնալու եմ առաջին «Ա» դասարան ու առաջին նստարանին եմ նստելու. այդպես էլ եղավ: Մինչդեռ ուսանողական սեպտեմբերի 1-ը հենց սկզբից տարօրինակ էր, որովհետև երբ մտա լսարան բոլորը լուրջ դեմքերով նստած էին ու ոչ ոք ոչ ոքի հետ չէր շփվում: Ես որոշեցի խախտել լռությունը և սկսեցի խոսել, որից հետո արդեն բոլորը սկսեցին խոսել: Թերևս սա էր պատճառը, որ հետագայում կուրսեցիներս, խոսելով առաջին սեպտեմբերի 1-ից, ինձ էին հիշում, որպես լռություն խախտած աղջկա»,-մեր հետ զրույցում նշեց Աննան:

Սեպտեմբերի 1-ը բոլորովին այլ տեսանկյունցի է դիտում տնտեսագետ Ռուբեն Խաչատրյանը: Զրուցակիցս վստահ է, որ դպրոցական տարիները մարդու ամենաանհոգ ու ամենահետաքրքիր տարիներն են: «Ինձ համար, ինչպես բոլորի մոտ, սեպտեմբերի 1-ը դպրոցական տարիներին այնքան էլ հաճելի օր չէր, որովհետև երկար ամառային արձակուրդից հետո դժվար էր մտնել դպրոցական կյանք: Բայց ավարտելուց հետո բնականաբար միայն հաճելի հիշողություններ ունեմ, ինչ որ տեղ ափսոսում եմ, որ ավարտել ենք»:

Կան մարդիկ էլ, ովքեր դժվարանում են լավ հիշողություններ մտաբերել՝ օրվա հետ կապված: «Անկեղծ ասած սեպտեմբերի հետ կապված ոչ մի հուշ չունեմ, երբեք ինչ-որ առանձնահատուկ խուրհուրդ դրա մեջ չեմ տեսել: Սա ամենաչսիրելի օրերիցս մեկն էր դպրոցում ու համալսարանում, որովհետև դրանից հետո դասի պետք է գնայինք, բացի այդ էլ սեպտեմբերի 1-ը ամռան ավարտն է, ինչ էլ այն դարձնում է աշխարհի բոլոր ժամանակների զզվելի օրը»,-սեպտեմբերի 1-ը նման տեսք ունի լրագրող Լուսինե Ոսկանյանի համար:

Քաղաքագետ Կնյազ Սարոյանը մեծ խորհուրդ է տեսնում սեմպետմբերի 1-ի մեջ: Զրուցակիցս օրը հատկապես կարևոր է համարում, այն մարդկանց համար, ովքեր իրենց ապագայի երաշխիքը տեսնում են գիտելիքի ձեռքբերման մեջ: «Տարածված խոսք կա, որ «ուսումնառության տարիներին դու քրտնաջան աշխատում ես քո դիպլոմի համար, իսկ ավարտելուց հետո դիպլոմն է փորձում աշխատել քեզ համար»: Մաղթում եմ, որ կրթության ոլորտում ներառված մեր բոլոր երիտասարդների համար այս խոսքերը անպայման իրականություն դառնան: Որպես ամենահիշարժան սեպտեմբերի 1 ինձ համար դրանք երկուսն են՝ երբ առաջին անգամ ոտք դրեցի դպրոց, և հաջորդը, երբ առաջին անգամ ԵՊՀ-ում լսարան մտա՝ որպես արդեն դասավանդող ասպիրանտ: Աննկարագրելի զգացումներ են, քանզի կյանքիդ ամենակարևոր տարիները մի քանի րոպեում ամբողջություն են դառնում՝ թույլ տալով քեզ հասկանալ, թե քեզ գիտելիքը, որ կետից դեպի որ կետն է բերել: Սեպտեմբեր մեկյան չմոռացվող հուշերիցս է այն, որ երբ կյանքում առաջին անգամ դասասեղանին նստեցի, հենց առաջին օրն էլ համադասարանցուս հետ որոշեցինք սեղանը մեջտեղից գծանիշով հավասար մասերի բաժանել, հետագայում կռիվներ չունենալու համար: Իրականում կռիվներ չունեցանք, բայց այն դարձավ ավանդույթ հետագա տարիների համար, իհարկե արդեն առանց գծանշումների»,- իր սեպտեմբերի մեկյան հիշողություններով կիսվեց քաղաքագետը:

Կան մարդիկ էլ, որոնց համար սեպտեմբերն առանձնապես սպասված չի եղել: «Թեևս սեպտեմբերի 1-ին երկու տարի եմ միայն սպասել, դա էլ այն ժամանակ էր, երբ դեռ չէի աշխատում: Այդ ժամանակ ուզում էի դասերը շուտ սկսվեին, իսկ հիմա նույնիսկ դասի չեմ ուզում գնալ, մյուս կողմից էլ ուրախ եմ, որ դասերս ամսի 8-ից են սկսվելու: Ինչ վերաբերում է հիշողություններին, ապա դժվարանում են շատ բան մտաբվերել, միայն կասեմ, որ դպրոցում ամեն տարի սեպտեմբերի 1-ին ստիպված դպրոցի բակում երկար կանգնած էինք մնում մինչև տնօրենը խոսեր վերջացներ և նոր դպրոց մտնեինք: Անկեղծ ասած՝ արևի տակ այդքան երկար կանգնած մնալն ամեն ինչ անտանելի էր դարձնում»,- խոսելով սեպտեմբերյան իր հուշերից՝ նշեց ներգնա տուր օպերատոր Նաիրա Ազիզյանը:

Իրավաբան Սևան Աղաջանյանն օրվա խորհուրդը գիտելիքի մեջ է տեսնում: Ըստ Սևանի՝ գիտելիքը զենք է հանուն, որի պետք է պայքարել: «Շնորհավորում եմ բոլորիս օրվա կապակցությամբ: Նախ և առաջ ցանկանում եմ շնորհավորել առաջին դասարան ընդունված երեխաներին: Այս օրը նրանց կյանքում իրոք հիշարժան և հուզիչ է: Ես ինքս շատ լավ հիշում եմ, թե որքան ոգևորիչ ու գեղեցիկ օր էր, և ինչպես մեզ դիմավորեցին 10-րդ դասարանցիները և ուղեկցեցին դասարան, նվերներ տվեցին ու մաղթանքներ ասացին: Շատ լավ հիշում եմ առաջին ուսուցչուհուս՝ ընկեր Արզումանյանին: Ուզում եմ առանձնահատուկ շնորհավորել նաև առաջին կուրսեցիներին: Նրանք նոր կյանք են սկսում, որը շատ կարևոր քայլ է նրանց կյանքում՝ դրվում է նրանց ապագայի հիմնաքարը, քանի որ սկսում են պաշարել մասնագիտական գիտելիքներ և դառնալ մասնագետներ: Բացի այդ, ուսանողական կյանքը բազմաթիվ լավ հուշերով լի մի շրջան է, երբ կատարվում են շրջադարձներ մեր կյանքում, իսկ շատ-շատերը նաև կյանքի ընկերներ են ձեռք բերում այս փուլում»:

Սեպտեմբերի 1-ն առանձնապես սիրված չի եղել լրագրող, քաղաքացիական սեկտորի ներկայացուցիչ Լիանա Հովհաննիսյանի համար՝ խառնաշփոթի, անծանոթ մարդկանց և լացող երեխաների պատճառով. «Հիշում եմ, որ երրորդ դասարանում, հիվանդ էի և սեպտեմբերի 1-ին դասի չգնացի: Գնացի մի քանի օր հետո, երբ «կրքերը հանդատվել» էին ու դրանից հետո որոշեցի ամսի 1-ին դասի չներկայանալ ու այդպես շարունակվեց մինչև ավարտելս: Իսկ երբ համալսարան ընդունվեցի, դասերս նոյեմբերին էին սկսվում ու սեպտեմբերի 1-ը ընդհանրապես սովորական օր դարձավ: Կարծում եմ՝ սա զուր կարևորված օր է»,- մեր հետ զրույցում նշեց Լիանան՝ կես կատակ կես լուրջ հավելելով, որ աշնան առաջին օրը զուր փչացրել են և կարող էր, ինչպես Եվրոպայում մեզ մոտ ևս ուսումնական տարին սկսել մեկ շաբաթ շուտ:

Արի ու տես, որ սեպտեմբերի 1-ը բոլորովին էլ պայմանավորված չէ թվով: Թեև գրեթե բոլորի համար նոր ուսումնական տարին սկսվում է սեպտեմբեր 1-ից, մինչդեռ կան բացառություններ: Որոշ դեպքերում սեպտեմբերի 1-ը սկսվում է սեպտեմբերի 15-ից: «Սեպտեմբերի 1-ն ինձ համար միշտ էլ տոն է, քանի որ շատ ու շատ բալիկների՝ առաջին դասարանցիների, աչքերից ուրախություն է «թափվում», որը ինձ համար էլ է ուրախություն։ Ինչ վերաբերվում է հիշարժան դեպքին, ապա ասեմ, որ ես առաջին դասարանի սեպտեմբերի մեկ չեմ ունեցել. մերոնք ինձ դասի տանելու որոշումը կայացրել են սեպտեմբերի 15-ին: Դա էլ դեռ բավական չէ, մինչև մի ամիս պայուսակ էլ չունեի»,- իր արտասովոր «սեպտեմբերի 1-ի» մասին մեր հետ զրույցում պատմեց Անկախ Հայաստանը:

Հ.Գ. Լավ, վատ և անգամ տարօրինակ հիշողություններով հանդերձ՝ սեպտեմբերի 1-ը մնում է գիտելիքի օր, որն անկախ տարիքից և զբաղմուքնից` բոլորի համար իր յուրահատուկ խորհուրդն ունի: 

Վարդուհի Ստեփանյան