Վաշինգտոնը ստիպված կլինի ուղղակիորեն Մոսկվայի հետ բանակցել․ The National Interest

Մոտ ապագայում Ուկրաինայում պատերազմը դադարեցնելու համար Վաշինգտոնը ստիպված կլինի ուղղակիորեն Մոսկվայի հետ բանակցել։ Որքան շուտ դա արվի, այնքան լավ: Եվ եթե Բայդենի վարչակազմը չի ցանկանում գնալ այդ քայլին, գուցե հանրապետականները վերջապես կարողանան դեմոկրատներից տարբերվող արտաքին քաղաքականություն վարել, գրում է The National Interest-ը։

«Բայդենի վարչակազմը կարծում է, որ Ուկրաինան լավ խնդիր է եղել իր համար՝ օգնելով քողարկել ԱՄՆ-ի նվաստացումը Աֆղանստանում եւ այլ հիասթափություններն ամբողջ աշխարհում: Սակայն այդ հակամարտությունը մնում է, մեջբերելով գեներալ Օմար Բրեդլիին. «Ոչ այն պատերազմը, ոչ այն վայրում, ոչ այն ժամանակ եւ ոչ այն թշնամու հետ»։

Ամերիկան կրիտիկական մրցակցության մեջ է Չինաստանի հետ, որը ձգտում է գերիշխել աշխարհում, որը ստիպված կլինի հետեւել բարձր տեխնոլոգիական բռնակալության իր մոդելին: Ուկրաինայի պատերազմը ցույց տվեց Ռուսաստանի ավանդական ռազմական հզորության սահմանները եւ եւս մեկ անգամ ապացուցեց, որ եվրոպական շատ կառավարություններ երբեք չեն ֆինանսավորի իրենց պաշտպանությունը, եթե ակնկալեն, որ Ամերիկան կմիջամտի զենքով եւ որպես փոխառություն վերցրած փողերով։

Ուկրաինան պատրաստ չէ ինքնուրույն լուրջ բանակցություններ վարել։ Չնայած այն հանգամանքին, որ նրա նախագահը Կոնգրեսի համատեղ նիստում ասաց, որ Ուկրաինան պատրաստ է բանակցությունների, իսկ Մոսկվան՝ ոչ, իրականությունն ավելի բարդ է։ Կողմերից ոչ մեկը պատրաստ չէ գնալ տարածքային զիջումների, առանց որի բանակցային կարգավորումը քիչ հավանական է թվում: Թեեւ Ուկրաինայի դիրքորոշումը հիմնված է ամուր բարոյական փաստարկների վրա, Կիեւը լայնածավալ պատերազմը շարունակելու, առավել եւս կորցրած տարածքները հետ վերցնելու հնարավորություն չունի՝ առանց ԱՄՆ-ի զգալի եւ շարունակական օգնության, այդ թվում՝ ամերիկյան զենքի, զինամթերքի, հետախուզության, օպերատիվ խորհրդատվության եւ փողի:

Զելենսկին պատերազմի ժամանակաշրջանի առաջին օտարերկրյա ղեկավարը չէ, որն ամբողջովին կախված է ԱՄՆ աջակցությունից։ Իրաքի առաջնորդ Նուրի ալ-Մալիքին դա արել է 2006 թվականին։ Աֆղանստանի վարչապետ Համիդ Քարզայը դա արել է 2004 թվականին։ Երկուսն էլ բախվել են դե ֆակտո կամ դե յուրե ռեժիմի փոփոխության՝ Իրաքն անցավ իրանական գերիշխանությանը, իսկ Աֆղանստանը՝ Թալիբանին, այն բանից հետո, երբ ամերիկյան հասարակությունը եւ, ի վերջո, Կոնգրեսը հոգնեց անժամկետ, անհաջող պարտավորություններից:

Անեծքի ամենամեծ զոհը Հարավային Վիետնամի նախագահ Նգո Դին Դիեմն էր, որը 1957 թվականին Էյզենհաուերի վարչակազմի ժամանակ դիմեց հիացած Կոնգրեսին: Սպիտակ տան հաջորդ բնակիչը՝ Ջոն Ֆ. Քենեդին, բաց թողեց պետական հեղաշրջումը, որն ավարտվեց, ի դեպ, Դիեմի սպանությամբ: ԱՄՆ զինված ուժերի նվիրվածությունը դժվարին գործին ողբերգականորեն տեւեց եւս մեկուկես արյունալի տասնամյակ, բայց ի վերջո թուլացավ:

Ուկրաինայում ԱՄՆ քաղաքականությունը որոշելիս պետք է հաշվի առնել Վիետնամից Ամերիկայի անհրաժեշտ հեռանալը։ Այն ժամանակ, երբ պետքարտուղար Հենրի Քիսինջերը սկսեց այն, ինչն ի վերջո հանգեցրեց Փարիզի համաձայնագրերին եւ ԱՄՆ-ի դուրս գալուն, պարզ էր, որ Սայգոնը չէր ցանկանում բանակցել Հանոյի հետ այն պայմաններով, որոնք նա կարող էր ընդունել՝ պնդելով անիրատեսական զիջումներ, որոնց նա չէր կարող հասնելմարտի դաշտում։ Քիսինջերը, փաստորեն, երկկողմ բանակցություններ էր վարում Հանոյի հետ՝ իր հետ քաշելով Հարավային Վիետնամի կառավարությանը։ Դա տգեղ էր, պատերազմները դադարեցնելը հաճախ տգեղ է, բայց քայլը անհրաժեշտ էր՝ հաշվի առնելով պատերազմի շարունակման դեմ հանրային հակազդեցությունը եւ նախագահներ Ռիչարդ Նիքսոնի եւ Քիսինջերի գիտակցումը, որ պատերազմը շեղում է Միացյալ Նահանգներին Խորհրդային Միության հետ մրցակցության այլ եւ ավելի կարեւոր ոլորտներից: Այսօր Վաշինգտոնը նույնը պետք է անի Ուկրաինայի կառավարության հետ։

Ինչո՞ւ։ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը եւ նրա կառավարությունը, կարծես, պատրաստ են երկար ժամանակ կռվել Ուկրաինայում։ Ռուսաստանը ցույց տվեց, որ իրեն ձեռնտու են «սառեցված հակամարտությունները»։ Խոսակցություններն այն մասին, որ Պուտինը վատառողջ է կամ շուտով գահընկեց կարվի, վերջին մեկ տարվա ընթացքում բազմիցս սխալ են դուրս եկել։ Ռուսական տնտեսությունը շատ լավ է ընթանում, երբ ղեկին է կենտրոնական բանկի ամենափորձառու ծառայողներից մեկը՝ Էլվիրա Նաբիուլինան: Մոսկվան լուրջ դրդապատճառներ ունի պատերազմը եւս մեկ տարի, մինչեւ հաջորդ ձմեռ շարունակելու, երբ Եվրոպան կարող է բախվել ավելի վատ էներգետիկ ճգնաժամի, քան այսօր: Պուտինը հուսով է, որ էներգակիրների բարձր գները եւ էլեկտրաէներգիայի անջատումները կպառակտեն Ուկրաինային աջակցող Եվրոպայի ընդհանուր առմամբ միասնական դիրքորոշումը:

Ընդհակառակը, ԱՄՆ-ն այժմ ունի գործարքի հասնելու չորս պատճառ.

Նախ, Վաշինգտոնը պետք է կենտրոնանա Չինաստանին զսպելու վրա, եւ ներկայումս դա բավարար չափով չի կարողանում անել: Օրինակ՝ Թայվանի կողմից գնված զենքերը առաքվել են Ուկրաինա։ 100 միլիարդ դոլարը, որը Վաշինգտոնն առաջարկել է Ուկրաինային, կարող էր մեծ նշանակություն ունենալ խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանում:

Երկրորդ, առանց որեւէ լուծման, այս հակամարտությունը կարող է Վաշինգտոնին երկար ժամանակ հետ պահել Չինաստանի վրա կենտրոնանալուց, ինչի հետեւանքով Միացյալ Նահանգներն ու նրա դաշնակիցները կմնան ռազմածովային եւ օդային կրճատվող ավիացիոն միջոցներով Խաղաղ օվկիանոսում, իսկ բանակը շատ է կենտրոնացած մարտական գործողությունների վրա մերձավորարեւելյան երկրներում, ինչպիսին Սիրիան է։ Այդ փորձից քիչ բան կապ ունի Չինաստանի նման մրցակցի դեմ ծովային, օդային եւ տիեզերական ինտենսիվ պայքարի զսպման հետ:

Երրորդ, երբ ամերիկացի ժողովուրդը եւ Կոնգրեսը հոգնեն այս վերջին պարտավորությունից, Բայդենի վարչակազմը կամ նրա իրավահաջորդը կկտրեն Ուկրաինան, եւ Կիեւը շատ ավելին կարող է կորցնել, քան եթե բանակցությունները սկսվեին հիմա:

Չորրորդ՝ նման արդյունքը, որը հիշեցնում է Վիետնամի, Իրաքի եւ Աֆղանստանի ձախողումները, շատ ավելի վնաս կհասցնի ԱՄՆ-ի վստահությանը, քան լավ համաձայնեցված գործարքը:

Կարո՞ղ է արդյոք Բայդենի վարչակազմը ուղիղ բանակցություններ սկսել: Ազգային անվտանգության խորհրդի աշխատակազմի որոշ տրտունջները, որոնք ազդարարում են Մոսկվայի հետ բանակցելու Կիեւի ցանկության մասին, կարող են սկիզբ լինել: Սակայն վարչակազմը մի քանի քայլ է ձեռնարկել՝ փորձելով դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատել Ռուսաստանի հետ։ Այժմ երկու կողմերի միջեւ ավելի քիչ հարաբերություններ կան, քան երբեւէ Քենեդու վարչակազմից ի վեր:

Եթե Բայդենի վարչակազմի պաշտոնյաները նախաձեռնությունն իրենց վրա չվերցնեն, Կոնգրեսի հանրապետականները եւ նախագահի թեկնածուները կարող են խաղաղության կոչ անել եւ առաջին տեղում դնել մեր ազգային շահերը՝ կրկին վերակողմնորոշելով բանակը Խաղաղ օվկիանոսում Չինաստանին զսպելու եւ էներգակիրների գների իջեցման մոռացված առաքելության վրա:

Կամ հանրապետականները կարող էին անհասկանալի կերպով պահպանել նույն դե ֆակտո դեմոկրատների եւ ԶԼՄ-ների «Եվրոպան առաջին հերթին» արտաքին քաղաքականությունը եւ տեսնել, թե ինչպես կարձագանքեն օտար պատերազմների հոգնածության մեծ պատմություն ունեցող ընտրողները»: