Որքանո՞վ է Միացյալ Նահանգները մոտ քաղաքացիական պատերազմին

Ամերիկացիների գրեթե կեսը վախենում է, որ իրենց երկիրը հաջորդ տասնամյակի ընթացքում կպայթի: Այս շաբաթվա միջանկյալ ընտրություններից առաջ երեք փորձագետներ վերլուծել են ճգնաժամի խորությունը, որը հրապարակվել է The Guardian-ում:

Ամերիկացի քաղաքագետ եւ «Ինչպես են սկսվում քաղաքացիական պատերազմները եւ ինչպես դադարեցնել դրանք» գրքի հեղինակ Բարբարա Ֆ. Ուոլթերը գրել է. «Դատավորները կսպանվեն, դեմոկրատները կբանտարկվեն կեղծ մեղադրանքներով, սեւամորթների եկեղեցիներն ու սինագոգները կպայթեցվեն»:

«Արդյո՞ք մտավախությունները չափազանցված են: Ամենատարածված հարցը, որն ինձ տրվում է իմ գիրքը գրելուց հետո, այն է, արդյո՞ք քաղաքացիական պատերազմը կարող է նորից կրկնվել ԱՄՆ-ում: Թերահավատները պնդում են, որ Ամերիկայի կառավարությունը չափազանց հզոր է, որպեսզի որեւէ մեկը կարողանա մարտահրավեր նետել: Մյուսները պնդում են, որ դա երբեք տեղի չի ունենա, քանի որ երկիրն այլեւս հստակորեն բաժանված չէ աշխարհագրական գծերով: Մյուսները պարզապես չեն կարող հավատալ, որ ամերիկացիները կսկսեն սպանել միմյանց։ Այնուամենայնիվ, այս համոզմունքները հիմնված են այն թյուր կարծիքի վրա, որ երկրորդ քաղաքացիական պատերազմը նման կլինի առաջինին:

Եթե ​​ԱՄՆ-ում երկրորդ քաղաքացիական պատերազմ սկսվի, դա կլինի պարտիզանական պատերազմ, որում կներգրավվեն փոքր թվով զինյալներ, որոնք ցրված են ամբողջ երկրում: Նրանց թիրախը կլինեն քաղաքացիական անձինք, հիմնականում փոքրամասնություններից, ընդդիմության առաջնորդները եւ դաշնային աշխատակիցները: Դատավորները կսպանվեն, դեմոկրատներն ու չափավոր հանրապետականները շինծու մեղադրանքներով կբանտարկվեն, սեւամորթների եկեղեցիներն ու սինագոգները կպայթեցվեն, հետիոտները դիպուկահարների կողմից կգնդակահարվեն քաղաքի փողոցներում, իսկ դաշնային գործակալներին մահապատժի կենթարկեն դաշնային օրենքը կիրառելու համար։ Այս ամենը պատակ կունենա նվազեցնել դաշնային կառավարության եւ նրան աջակցողների իշխանությունը, ինչպես նաեւ վախեցնել փոքրամասնություններին եւ քաղաքական հակառակորդներին՝ հնազանդության համար:

Փորձագետները գիտեն, որ երկու գործոն երկրներին քաղաքացիական պատերազմի բարձր ռիսկի են ենթարկում. ԱՄՆ-ն ունի այս ռիսկային գործոններից մեկը եւ վտանգավոր կերպով մոտ է մյուսին: Առաջինը, կա էթնիկ ֆրակցիոնիզմ: Դա տեղի է ունենում, երբ երկրի քաղաքացիներն իրենց կազմակերպում են քաղաքական կուսակցությունների՝ հիմնված էթնիկական, կրոնական կամ ռասայական ինքնության վրա, այլ ոչ թե գաղափարախոսության: Երկրորդը անոկրատիան է: Երբ իշխանությունը ոչ լիովին ժողովրդավարական է, ոչ էլ լիովին ավտորիտար, ահլ դրանց արանքում մի բան: Քաղաքացիական պատերազմներ գրեթե երբեք չեն լինում լիարժեք, առողջ, ուժեղ ժողովրդավարական երկրներում: Դրանք նաեւ հազվադեպ են տեղի ունենում լիարժեք ինքնավար պետություններում: Բռնությունը գրեթե միշտ կիրառվում է միջին զարգացման մակարդակի երկրներում՝ թույլ եւ անկայուն կեղծ ժողովրդավարություններ ունեցող պետություններում: Անոկրատիա գումարած ֆրակցիոնիզմը վտանգավոր խառնուրդ է»:

Կանադացի գրող եւ էսսեիստ, «Հաջորդ քաղաքացիական պատերազմ. հաղորդագրություններ ամերիկյան ապագայից» գրքի հեղինակ Սթիվեն Մարշի խոսքով. «Ամերիկան ​​անցել է այն կետը, որտեղ այս կամ այն ​​կողմի հաղթանակը կարող է շտկել այն, ինչ սխալ է»:

«Միացյալ Նահանգները դասագրքային օրինակ է այն երկրի, որը գնում է դեպի քաղաքացիական պատերազմ: Ժողովրդավարության հանդեպ հավատը մարում է: Ինստիտուտների լեգիտիմությունը նվազում է: Ամերիկան ​​գնալով դառնում է մի պետություն, որտեղ քաղաքացիները չեն ցանկանում պատկանել մեկ երկրի: Սրանք քաղաքական բռնությունների համար առկա պայմաններ են։

Ներկայիս ԱՄՆ-ն ունի մի քանի նախապայման, որոնք ԿՀՎ-ն անվանում է «սպառնալիքների բազմապատկիչներ». բնապահպանական ճգնաժամերը շարունակում են հարվածել երկրին, տնտեսական անհավասարությունն ամենաբարձր մակարդակի վրա է երկրի հիմնադրումից ի վեր, եւ ժողովրդագրական փոփոխությունը նշանակում է, որ ԱՄՆ-ն ընդամենը սպիտակամորթ փոքրամասնություն ունեցող երկիր կլինի: Այս բոլոր գործոնները հակված են նպաստել քաղաքացիական անկարգություններին:

Սակայն ԱՄՆ-ը ավելի խոցելի է քաղաքական բռնությունների նկատմամբ, քան այլ երկրներ՝ իր խարխուլ ինստիտուտների պատճառով: 40 տարի շարունակ վստահությունն ամենատարբեր հաստատությունների՝ եկեղեցու, ոստիկանության, լրագրության, ակադեմիայի նկատմամբ՝ ազատ անկման մեջ է: Քաղաքական գործիչների նկատմամբ վստահությունը դժվար թե կարող է ավելի ցածր լինել: Եվ վստահելու պատճառ չկա։ Սահմանադրությունը, թեեւ անհերքելիորեն հանճարեղ գործ էր, բայց 18-րդ դարի գործն էր: Այն պարզապես չի արտացոլում եւ չի կարող արձագանքել 21-րդ դարի իրողություններին»։

Սանտա Բարբարայում Կալիֆորնիայի համալսարանի քաղաքական գիտությունների պրոֆեսոր եւ «Անհավատալի փոփոխություն. թեյի երեկույթը եւ ռեակցիոն քաղաքականությունը Ամերիկայում» գրքի հեղինակ Քրիստոֆեր Սեբաստիան Պարկերը նշել է. «Շատ սպիտակամորթ մարդիկ անհրաժեշտ են համարում կտրուկ միջոցներ ձեռնարկել՝ սպիտակների գերակայությունը պահպանելու համար»:

«Ամերիկան ​​գլխովին ընկել է հերթական քաղաքացիական պատերազմի մեջ, եւ հարցն այն է, թե ե՞րբ, ո՛չ թե եթե»: Ըստ քաղաքագետի՝ հաշվի առնելով ամերիկյան քաղաքականության մեջ ռասայի կենտրոնական դերը, ակնհայտ է, որ էթնո-ազգայնականությունը արագացնում է շարժը դեպի անոկրատիա:

«Քանի որ շատ սպիտակամորթներ (հանրապետականներ) բախվում են մտավախության հետ, որ մինչեւ 2044 թվականն այլեւս էթնիկ մեծամասնություն չեն լինի, նրանք զգում են, որ անհրաժեշտ է կտրուկ քայլեր ձեռնարկել՝ սպիտակների գերակայությունը պահպանելու համար: Դա այն ամենն է, ինչ նրանք երբեւէ իմացել են: Դա տեղի է ունեցել 1860-ական թվականներին ի՞նչն է խանգարում, որ դա տեղի ունենա հիմա:

Հաջորդ քաղաքացիական պատերազմը կսկսվի 2024 թվականի ընտրական ցիկլից հետո, երբ բռնության հաջորդ ալիքը, ամենայն հավանականությամբ, կբռնկվի: Ինչպես առաջին քաղաքացիական պատերազմում, երկու կողմերի համար էլ չափազանց շատ բան կա: Այն ժամանակ, ինչպես հիմա, սպառնալիքները էքզիստենցիալ են։ 19-րդ դարում դեմոկրատները նորաստեղծ Հանրապետական ​​կուսակցությունը համարում էին սպառնալիք իրենց ապրելակերպին։ Հանրապետականներն իրենց հերթին ստրկության հարցում հարավային անզիջողականությունը որպես վտանգ էին դիտում միության համար:

Այսօր հանրապետականները, առաջնորդվելով «իրենց» (սպիտակ) երկիրը կորցնելու էկզիստենցիալ սպառնալիքով, կշարունակեն հարձակվել ժողովրդավարության վրա՝ որպես Ամերիկան ​​«իսկական» ամերիկացիների համար պահպանելու միջոց: Դեմոկրատները, մյուս կողմից, տեսնում են «մոգություն» (MAGA - Make America Great Again - քաղաքական կարգախոս, որը հանրաճանաչ է Դոնալդ Թրամփի կողմից): Հանրապետական ​​կուսակցությունը էկզիստենցիալ սպառնալիք է լիբերալ ժողովրդավարության համար»: