Դպրոցի խնդիրն աշակերտի անհատականությամբ աշխարհն ավելի լավը դարձնելն է. ստեղծվել է «Այլընտրանքային հանրակրթության աջակիցների միություն»
Հայաստանում այլընտրանքային կրթության զարգացման ու կրթական համակարգի բարելավման նպատակով ձևավորվել է «Այլընտրանքային հանրակրթության աջակիցների միությունը»՝ ՀՀ կրթական ոլորտի մի շարք ներկայացուցիչների՝ ուսումնական հաստատությունների և անհատների նախաձեռնությամբ։ Այսօր լրագրողների հետ զրույցում նման հայտարարություն արեց «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի տնօրեն Աշոտ Բլեյանը: Նրա խոսքով՝ իրենց նպատակն է բաց համակարգի մեջ աշխատել: Բլեյանը նկատեց, որ միության բոլոր անդամները գաղափարակից չեն, սակայն իրենց նպատակը նույն է:
«Պետք է ազատագրել երեխայի ու ուսուցչի միտքը, ոգեղենություն հաղորդել՝ իրենց դարձնելով իշխանություն: Ուսուցիչը պետք է դառնա ինքն իր գործի հեղինակը և պատասխանատվություն ունենա: Երբ ասում եմ հեղինակային դպրոց, հեղինակային մանկավարժություն, հենց սա նկատի ունեմ:
Մինչև վերջ բաց համակարգ պետք է լինի՝ թե՛ ֆիզիկական, թե՛ մտքային առումով: Ամբողջությամբ բաց՝ բաց դռներով, առանց զանգի, պահակի, հասարակության առաջ բաց: Հարցնում եմ՝ դու ո՞վ ես, նորին մեծություն հասարակություն, այ բռնակալ, այլ պահակ: Սա շատ կարևոր է, բայց մեր «պետական» կոչված դպրոցներն այնպիսի կալվածքներ են, բայց պետք է բաց լինի, որ ինչ-որ մեկի գրառումից անձը չիմանա, թե իրականում ով է իր դպրոցի տնօրենը»,- ասաց Աշոտ Բլեյանը:
Կրթության փորձագետ, ԵՊՀ-ի դասախոս Սերոբ Խաչատրյանն էլ, համաձայնելով գործընկերոջ հետ, նկատեց, որ նման հարթակների ստեղծումը ՀՀ-ի համար շատ կարևոր է, քանի որ կարծում է, որ այս պահին ՀՀ-ում շարունակում է գոյատևել հնացած մեթոդը, թե կրթությունն արտադրական պրոցես է:
«Pink Floyd-ի հայտնի երգը շարունակում է արդիական մնալ, որ երեխաները մսաղացի մեջ մտնելով, գնում են, ու ամեն տեղ ստանդարտ մոտեցում է: Մեր տնօրենների մեջ արմատացած է բառապաշարը, թե մեր դպրոցը թողարկում է շրջանավարտներ, բայց մարդուն չի կարելի թողարկել, քանի որ յուրաքանչյուր անհատ ունի իր յուրահատկությունը: Այս հարթակը հնարավորություն է տալիս օգտագործել երեխաների, մանկավարժների տարբերությունները՝ որպես զարգացման հնարավորություն: Հիմա որոշակի ստանդարտ կրթություն է, այսինքն՝ մեկ հագուստը փորձում են հագցնել բոլորին, ինչը ձախողում է կրթությունը: Օրինակ՝ կարվում է 36 համարի հագուստ, իսկ 32, 25, 40 և այլ համարի հագուստ կրողները դուրս են մնում, աշակերտների մի մասը դուրս է մնում կրթական մեխանիզմից»,- ընդգծեց նա:
Սերոբ Խաչատրյանը նշեց, որ որպես կանոն, այլընտրանքային դպրոցներում մեծ թվով աշակերտներ կան: Նրա գնահատմամբ՝ եթե 80 տոկոսը մի ձև է մտածում, նշանակում է, որ մի մարդ է մտածում. «Նման կարգի հասարակությունը 21-րդ դարում չի կարող զարգանալ, դպրոցի խնդիրն այն է, որ աշակերտի անհատականությունը դարձնի աշխարհն ավելի լավը դարձնելու միջոց: Այսօր շատ երկրների կրթական չափորոշիչները շատ ընդհանուր են գրում, որպեսզի աշակերտի և ուսուցչի անհատականությունը չտուժի»,- շարունակեց Սերոբ Խաչատրյանը:
«Այբ» դպրոցի տնօրեն Արամ Փախչանյանն էլ կարծում է, որ հաջորդ սերնդին պետք է հնարավորություն ու աջակցություն ցուցաբերվի, որ կարողանան այլընտրանք ձևավորել, քանի որ այսօրվա կրթական համակարգը խորհրդային ժամանակներից ստացած ժառանգություն է: Նրա կարծիքով՝ գործող համակարգն այլընտրանքային կրթությանը հնարավորություն չի տվել գործելու, և այն մնացել է ստվերում:
«ՀՀ-ում գործող այլընտրանքային դպրոցների կայացումը հեշտ չի եղել, բոլորը երկար պայքարել են գործող համակարգի դեմ: Հաջորդ սերնդի համար պետք է ստեղծել հնարավորություն, այլընտրանքային կրթություն ձևավորողներին աջակցություն պետք է տալ: Կրթական բարեփոխումները, որոնք հաջողվել են, հիմնվել են ուսուցչի վրա՝ որպես կրթական կերպար: Ուսուցիչը կարիք ունի աջակցության, ստուգման, բայց ուսուցչի կերպարը պետք է ունենա բացարձակ վստահություն: Այսօր մենք մեղադրում են ուսուցիչներին նախկին մեղքերի համար, բայց պետք է չմոռանալ, որ աշխատել են համակարգում, ունեցել են հստակ վարքագծի չափանիշ: Ուսուցչին պետք է ազատել, որ նրա վարքագիծը փոխվի»,- նշեց Արամ Փախչանյանը:
Միության անդամները, լինելով տարբեր մանկավարժական մոտեցումների կողմնակիցներ, համոզված են, որ համագործակցության և գաղափարների փոխանակման, ստեղծագործական որոնումների մթնոլորտը կնպաստի ամբողջ կրթահամակարգի զարգացմանը: Նրանց խոսքով՝ կարևոր է, թե միություն յուրաքանչյուրն ինչ է բերում: «Արեգնազան» կրթահամալիրի ուսուցիչ, ԵՊՀ-ի դասախոս Արա Աթայանն էլ հորդորեց ոլորտի մասնագետներին միանալ, անգամ նրանց, որոնք կազմակերպչական առումով չմասնակցեցին գործընթացներին:
«Կցանկանամ խոսել հասարակության մեջ առկա թյուրըմբռնման մասին՝ մենք բոլորս կրթության զարգացման շուրջ նույն գաղափարի կողմնակիցները չենք: Մենք ներկայացնում են շատ տարբեր դպրոցներ, տարբեր գաղափարներ ունենք, բոլոր համակարգներն էլ կայացած են: Այո, մենք ունենք մանկավարժական տարբեր գաղափարներ, բայց ունենք նույն սկզբունքները, թե ինչպիսին պետք է լինի կրթության ոլորտի զարգացումն առողջ, ազատ, բաց հասարակության մեջ: Դպրոցը կարող է լինել այլընտրանքային՝ անկախ նրանից մասնավոր է, թե պետական: Մասնավոր դպրոցը գնում է հստակ ճանապարհով, քանի որ օրենքներ կան ու շատ բան թույլատրված չէ մանկավարժին, մանկավարժը չի կարողանում այլընտրանք օգտագործել: Դպրոցի պատվիրատուն ծնողն է, եթե ծնողն այս տեսակի դպրոց է ուզում, նշանակում է՝ մենք պարտավոր ենք հարգել քաղաքացուն, հարկատուին, այստեղ կապ չունի աղքատ- հարուստ դասակարգումը»,- եզրափակեց Արա Աթայանը: