Այսօր փորձում են նսեմացնել Զորավար Անդրանիկին՝ կեղծելով պատմությունը. փորձագետներ
Զորավար Անդրանիկի ծննդյան օրը մեզ համար համազգային կարևոր օր է, և շնորհավորում եմ հայորդիներին, որոնք ապրում են Անդրանիկին հոգով: Այսօր լրագրողների հետ զրույցում նման հայտարարություն արեց գրող-հրապարակախոս, անդրանիկագետ Ռուբեն Սիմոնյանը: Նա շեշտեց, որ Անդրանիկը բաց գիրք է, հավերժական գիրք, որը միշտ պետք է կարդալ:
«Անդրանիկը մեր ձեռքից բռնած, մեր հոգու արահետը բացած դեռ առաջ է գնալու, սերունդները պետք է նրանով զորանան, որպես ոգեղեն ավյուն սնվեն և մնան հայ: Զորավար Անդրանկի 150-ամյակին էլ արձագանք չեղավ, պետականորեն չնշվեց, չնշեցին մեր հատընտիր հերոսի ծննդյան օրը, այն դեպքում, երբ այդ զորավարի կողմից ջախջախած գնդերին մեծարեցին թուրքերը: Անդրանիկը ժամանակ չի ճանաչում, հարգանք բոլոր հերոսներին, բայց մեծության խնդիր կա. Անդրանիկը մեծերից մեծն է, նրանից մեծ մենք չունենք»,- ասաց նա:
Ռուբեն Սիմոնյանը շեշտեց, որ Զորավար Անդրանիկը 130 հաղթական ճակատամարտեր է ունեցել, նրա հաղթանակը Գովերի կամ միայն Առաքելոց վանքի կռիվները չեն եղել. «Ես գրքերը բոլոր գրել եմ, բաց մի գիրքս վերնագրել եմ «Օտարները Անդրանիկի» մասին, որովհետև օտարները ճիշտն են ասում, իսկ մեր հայրենիքում կան մարդիկ, որոնք փորձում են նսեմացնել Անդրանիկի: Նա Սյունիքը մեզ թողեց` որպես հայրենիքի անբաժան մաս»,- շարունակեց Ռուբեն Սիմոնյանը:
Գրականագետ, անդրանիկագետ, Եղիշե Չարենցի անվան գրականության և արվեստի թանգարանի տնօրեն Կարո Վարդանյանն էլ, համաձայնելով գործընկերոջ հետ, նշեց, թե իր համար այսօր դժվար է խոսել, քանի որ մարդիկ, ովքեր ծանոթ են Զորավարի առասպելին, դժվարանում են նրա մասին խոսք ասել: Վարդանյանը նկատեց, որ Զորավար Անդրանիկն այն միակն է, որին երգեր են նվիրել կենդանության օրոք:
«Անդրանիկը հայրական հոգատարություն ուներ զինվորի հանդեպ, Անդրանիկի համար զինվորները բացարձակ արժեք էին, նրանցից բարձր միայն հայրենքին էր: Կամավորական ջոկատները ցանկանում էին Անդրանիկի հրամանի տակ լինել: Անդրանիկը 270 հոգանոց մի վաշտով ամբողջ դիվիզիան գերի վերցրեց՝ սպայական կազմով ու փաշայով: Բանակը պիտի Անդրանիկի օրինակով զինվորակենտրոն լինի, եթե գեներալակենտրոն է, ապա բարձ մարտունակություն չի ունենա»,- շեշտեց Կարո Վարդանյանը:
Վերջինս մատնացույց արեց այն հանգամանքը, որ այսօր տարբեր հանգանակություններ անելու կոչեր են արվում, սակայն ներդրումներ չեն լինում: Ըստ նրա՝ այս պատկերի պատճառը վստահության պակասն է:
«Դեռևս 100 տարի առաջ, երբ համատարած դավաճանության, բարոյալքության մթնոլորտ էր, Անդրանիկը հանգանակության կոչն արեց, և այդ ժամանակ ներդրում արեց ամենաչարքաշ հայը, քսակը բացեցին նաև գծուծները: Պատճառն այն է, որ կոչ անողը Զորավար Անդրանիկն էր, որին համատարած վստահում էին: Երբ 1919 թ.-ին նա ստիպված լքեց հայրենիքը, գրպանում մի լումա չուներ, բայց տրցակով հաշվետվություն ուներ, թե հանգանակությունն ինչի վրա է ծախսել: Իր հիմնական խնդիրը որբանոցներն էին, գաղթականները, զորամասը, Ռոստովի անօգնական ընտանիքը և այլն: Երբ Անդրանիկը հեռացավ երկրից, կրկին դրամահավաքներ արեց, բայց իրեն արդեն հաշվետվություն չէին տալիս»,- ընդգծեց Կարո Վարդանյանը՝ հավելելով, որ Առաջին հանրապետության 100 ամյակը պետք է նշվի համապարփակ:
Վարդանյանը նկատեց, որ այսօր հայերը մեղադրում են ադրբեջանցիներին պատմությունը կեղծելու մեջ, բայց շեշտեց, որ պատմությունը կեղծում են նաև հայերը:
«Ազերիները պատմություն չունեն, որ կեղծեն, նրանք զուտ հնարում են: Նրանց երևակայությունը չի բավականացնում, դրա համար մերն են գողանում, իսկ մենք կեղծում ենք ընդդեմ Անդրանիկի»,- եզրափակեց Վարդանյանը:
Ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ, «Վահագն» Ռ.Հ.Բ.Հ.Կ-ի հիմնադիր- նախագահ Կարապետ Կարապետյանն էլ ավելացրեց, որ իր կազմակերպությունը միայն հաշվետվություն է տալիս Զորավար Անդրանիկին:
«Մենք հենց նրա ծննդյան օրն ենք ստեղծել մեր կազմակերպությունը, որ նվերի լինի Զորավարին: Ամեն տարի զորավարի ծննդյան օրը մենք հաշվետվություն ենք տալիս Զորավարին: Մենք շարժվում ենք Անդրանիկի նշանաբանով, որ ասում էր՝ օրը 24 ժամ ունի, գլուխդ բարձին դնելուց առաջ 5 րոպե էլ ազգիդ մասին մտածի»:
Իսկ գրող, երգահան Արսեն Համարյանն էլ իր խոսքը Անդրանիկի մասին երգով արտահայտեց: Նրա խոսքով՝ Անդրանիկը մարդ էր, որի խոսքը գործով ու կյանքով էր ապացուցվում:
«Եթե ազգը կարողանում է լսել հերոսների խոսքը, դասեր է քաղում, ապա ապրում է արժանի՝ սխալները չկրկնելով: Կարծում եմ՝ երգի ասելիքը պետք է խորն ու դաստիարակչական լինի: Երգիս բառերից մեկում ասվում է՝ զարթնի՛ր ազգ, քանի որ մենք իսկապես հնարավորություն, մեծ պոտենցիալ ունենք զարթնելու»,-եզրափակեց Արսեն Համարյանը: