Արման Բարսեղյան. Հայկական բանկերի շահութաբերությունը անկում է ապրել ու անհրաժեշտ է տոկոսադրույքի բարձրացում (տեսանյութ)

Հայաստանում բանկերի կոնսոլիդացիան անհրաժեշտություն է, ինչի արդյունքում հնարավոր կլինի խուսափել տնտեսության մեջ անցանկալի ցնցումներից, ու ապահովել դանդաղ, սակայն կայուն տնտեսական աճ: Այս մասին տոկոսադրույքների փոփոխման միտումների թեմայով Ամերիաբանկի ֆեյսբուքյան էջում օնլայն հարցազրույցի ժամանակ կարծիք հայտնեց Ամերիաբանկի մանրածախ գործառնությունների գծով տնօրեն Արման Բարսեղյանը:

Ըստ նրա, բանկերի կոնսոլիդացիայի արդյունքում հնարավոր կլինի մեծ շրջանառություն և եկամտաբերություն ապահովել, արդյունքում ունենալ անհրաժեշտ շահույթ, ինչը հնարավորություն կստեղծի աշխատել նույնիսկ ներկայիս ցածր տոկոսադրույքներով: Իսկ տոկոսադրույքները բանկերի համար ներկայումս ակնհայտորեն ցածր են:

Բարսեղյանի խոսքով՝ 2015 թվականից LIBOR-ի տոկոսադրույքը 0.5-ից հասել է 0.61-ի, ԱՄՆ ֆեդռեզերվի տոկոսադրույքը 2016-ից՝ 0.5-ից հասել է 1.25-ի, մինչդեռ այդ ընթացքում Հայաստանում ԿԲ-ն նվազեցրել է տոկոսադրույքները: Տոկոսադրույքների նվազեցման մեկ այլ պատճառ էլ հանդիսացել է ԿԲ-ի կողմից բանկերի նվազագույն կապիտալի շեմի բարձրացման պահանջը, ինչը ընդհանուր առմամբ դրական է ազդել բանկային համակարգի վրա, սակայն ունեցել բացասական կողմեր ևս: «ԿԲ-ի կապիտալի նվազագույն պահանջի բարձրացումը դրական էր, և փորձը ցույց տվեց, որ դա նաև կապիտալի որոշակի ներհոսք ապահովեց երկիր: Բայց սրա հետևանքով նաև տոկոսադրույքները նվազեցին: Հետևաբար ավելի լավ կլիներ, որ կապիտալի համալրման պահանջը երկար ժամկետներ ունենար, որպեսզի բանկերը համալրված կապիտալը տնտեսության մեջ տեղաբաշխման հնարավորություն ունենաին, դրա արդյունքում տոկոսադրույքները ավելի դանդաղ կնվազեին, ու կայուն զարգացման տրամաբանության մեջ կտեղավորվեր»,-ասաց նա:

Ըստ Բարսեղյանի՝ բանկային կապիտալի միջին շահութաբերությունն այսօր կազմում է մոտ 6-7 տոկոս, իսկ դրամային ավանդի տոկոսադրույքը միջինում կազմում է 8-9 տոկոս: Սա նվազեցնում է բիզնես գործունեության գրավչությունը: «Բանկերի շահութաբերությունը ակնհայտորեն նվազել է: Վարկերի տոկոսարույքներն ավելի արագ են նվազել, քան ավանդների տոկոսադրույքները: Որպեսզի բանկային համակարգը կարողանա ապահովել նվազագույն շահութաբերություն պետք է կամ բանկային կոնսոլիդացիա տեղի ունենա, կամ տոկոսադրույքները ճշգրտվեն դեպի վերև»,-նշեց նա:

Ամերիաբանկի մանրածախ գործառնությունների գծով տնօրենը առանցնացրեց 4 հիմնական գործոններ, որոնք էական նշանակություն կունենան տոկոսադրույքների փոփոխության վրա:

Դրանցից առաջինը տնտեսական աճն է ու գործարար ակտիվությունը: Բանկերը ևս սպասում են ակտիվության, քանի որ այն կնպաստի վարկավորման պահանջարկի ակտիվացմանը: Մյուս հանգամանքը ԿԲ-ի մեղմ դրամավարկային քաղաքականության շարունակումն է:

Կարևոր հանգամանքներից է նաև բանկերի կոնսոլիդացիան, իսկ վերջին գործոնը՝ միջազգային ֆինանսական շուկայի միտումներին հետևելու, և դրանցով առաջնորդվելու անհրաժեշտությունն է:

Բարսեղյանի խոսքով, բանկերը այս գործոնները հաշվի առնելու դեպքում ակնկալում են երկարաժամկետ դանդաղ, բայց կայուն աճի ապահովում, ինչը հնարավորություն կտա խուսափել հետագա տնտեսական քաղաքականության կտրուկ փոփոխություններից, որոնք հանգեցնում են տնտեսական ցնցումների: