Հանուն գիտության զարգացման նախաձեռնությունը ներկայացրել է երկրորդ առաջարկը

Սովորենք պաշտպանել

Նախաբան

Սույն ծրագրի նպատակն է առաջադրել պարտադիր զինվորական ծառայության և կրթության անընդհատության սկզբունքների համադրությամբ այնպիսի մոդել, որի կիրառման միջոցով հնարավոր կդառնա մի կողմից ապահովել զինապարտ բոլոր երիտասարդների մասնակցությունը զինվորական ծառայությանը, մյուս կողմից պահպանել կրթական ցիկլին առանց ընդհատումների մասնակցելու ուսանողների հնարավորությունը։

Առաջարկվող ծրագրի էությունը զինվորական ծառայությունը ուսումնական գործընթացի հետ զուգահեռելու մեխանիզմի ներդրումն է, որի շնորհիվ երկաստիճան բարձրագույն կրթության 4 և 2 տարվա ցիկլերը պլանավորվեն այնպես, որ դրանց ընթացքում հնարավոր դառնա համապատասխանաբար 18 և 6 ամիսների ծառայության ներդաշնակ համադրումը։

Առաջարկվող ծրագիրը հանդիսանում է այլընտրանքային հնարավորություն զինապարտ ուսանողների համար և ներդրվելու և իրականացվելու է «Պատիվ ունեմ», «Ես եմ» ծրագրերին զուգահեռ։ Առաջարկվող երեք ծրագրերի համադրությունը միաժամանակ ուսանողներին տալիս է ընտրության հնարավորություն, պահպանում է կրթության անընդհատության սկզբունքը և զտում է առավել պատրաստված և զինվորական կարիերան ընտրած երիտասարդներին «Պատիվ ունեմ» ծրագրի համար՝ լրացուցիչ արժեք տալով վերջինին։

Ներկա իրավիճակը

Պետպատվերի շրջանակում անվճար համակարգ ընդունված արական սեռի քաղաքացիները, որոնք տարիներ շարունակ ստացել են տարկետման իրավունք կրթության անընդհատության ապահովման նպատակով, ս․ թ․ նոյեմբերի 15-ին Աժ-ի կողմից երկրորդ ընթերցմամբ ընդունված «Զինվորական ծառայության և զինծառայողի կարգավիճակի մասին» օրենքով բարձրագույն կրթություն կարող են ստանալ միայն զինծառայություն անցնելու հետո («Պատիվ ունեմ» ծրագիրը ընտրող քաղաքացիները հնարավորություն են ունենալու չընդհատվող կրթություն ստանալու միայն բակալավրիատում)։

Ստեղծված իրավիճակում առաջանում են կամ անլուծելի մնում հետևյալ խնդիրները՝

Խախտվում է կրթության անընդհատության սկզբունքը,

Զինվորական ծառայության նոր կանոնակարգումը հանգեցնում է հասարակության բևեռացման խորացմանը, քանի որ «Պատիվ ունեմ» և «Ես եմ» ծրագրերը այլընտրանքի բացակայության պարագայում հանգեցնում են վերջիններիս ընտրությանը ելնելով դրանցում առկա նյութական հնարավորություններից,

Թեև ընդունված օրենքը միտված է նվազեցնել կրթության ոլորտում առկա որոշ կոռուպցիոն ռիսկերը, սակայն իրականում այդ ռիսկերը պարզապես տեղափոխվում են առողջապահության և զինվորական կոմիսարիատների հարթություն,

Բուհակական համակարգը կանգնում է մարդկային ռեսուրսի սակավության խնդրի առջև,

Կրթության անընդհատության սկզբունքի խախտման պատճառով տեղի է ունենում գիտության ծերացում, քանի որ երիտասարդ և հեռանկարային գիտական կադրերը տևական կերպով դուրս են մնում գիտակրթական գործընթացից,

Ընդհանուր առմամբ պաշտպանական ոլորտը պետության այլ գործառույթների հանդեպ ստանում է բացահայտ գերակայություն, ինչը բացասաբար է ազդում երկրի համաչափ զարգացման վրա,

Ռազմական առաջնահերթությունների բացահայտ կարևորումը գիտակրթական ոլորտում հանգեցնում է հումանիտար գիտությունների ստորադասմանը և ետին պլան մղելուն,

Երիտասարդ ուսանողների դեպի բուհեր հոսքի ծավալի նվազումը հանգեցնում է նաև գիտակրթական արդյունքի որակի նվազմանը, արդյունքում ոչ միայն զինված ուժերը, այլ նաև ամբողջ հասարակությունը զրկվում է անհրաժեշտ քանակի որակյալ կադրեր ստանալու հնարավորությունից,

Կրթության ոլորտում խախտվում է սեռատարիքային հավասարակշռությունը, ինչն իր հերթին խիստ բացասաբար է ազդում սոցիալական հարաբերությունների և ժողովրդագրության վրա,

Ընտրության հնարավորության բացակայությունը և սոցիալական անարդարությունը էապես ավելացնելու են արտագաղթի ծավալները հատկապես արական սեռի երիտասարդների շրջանում, ինչն իր հերթին ազդելու է թե՛ ժողովրդագրական վիճակի, թե՛ երկրի պաշտպանունակության վրա,

Կրթական և պաշտպանության համակարգերի կապի այլասերումը հանգեցնում է զինված ուժերում կրթական ցենզի ցածր մակարդակին, ինչը բացասաբար է ազդելու երկրի պաշտպանունակության վրա

Կրթության անընդհատության սկզբունքի խախտումը հանգեցնում է երիտասարդների մոտ կրթություն ստանալու մոտիվացման կտրուկ նվազմանը։

Առաջարկվող տարբերակը

Ընդունելության միասնական քննությունների արդյունքում բակալավրիատի անվճար համակարգ ընդունված արական սեռի քաղաքացիներին առաջարկվում է ընձեռել բուհական կրթությունն ու պարտադիր զինվորական ծառայությունը համատեղելու հնարավորություն։ Բակալավրիատում և մագիստրատուրայում (որոնց տարիների հանրագումարը 6 (4+2) է) կրթություն ստանալուն զուգընթաց քաղաքացիները միաժամանակ կարող են անցնել զինծառայության՝ նախապես սահմանված որոշակի ժամանակացույցի համաձայն։ Թե՛ զինծառայության, թե՛ բուհական կրթության առանձնահատկությունները պետք է մանրամասն դիտարկվեն և հիմք հանդիսանան այդ ժամանակացույցը կազմելու համար։

Ծառայությունը կրթական գործընթացի մաս դարձնելը սկզբունքորեն լուծում է կրթության անընդհատության սկզբունքի պահպանման հարցը, քանի որ ուսանողը ընկալում է ծառայությունը որպես կրթական գործընթացի մաս, ընդ որում սա վերաբերում է թե՛ ծառայության կրթական հատվածին, թե՛ մարտական հերթապահություններին, որն այս պարագայում կարելի է դիտարկել որպես կրթական պրակտիկա։

Ակնկալվող արդյունքը

Ծրագիրը թույլ կտա համատեղելու թե՛ պարտադիր զինվորական ծառայություն անցնելու բոլոր քաղաքացիների պարտավորությունը և թե՛ անվճար համակարգ ընդունվելու շնորհիվ անընդհատ կրթություն ստանալու իրավունքը։

Բուհի և բանակի միջև կստեղծվի ամուր և փոխներգործուն կապ։

Արական սեռի բոլոր քաղաքացիները կանցնեն զինվորական ծառայություն և կստանան ռազմական անհրաժեշտ հմտություններ։

Կհաղթահարվի արական սեռի սահմանափակ թվով ուսանողներ ունենալու բուհերի՝ մոտակա տարիների շարունակական խնդիրը։

Զգալիորեն կմեծացվի ՀՀ զինված ուժերի մոբիլիզացիոն ռեսուրսի հավաքագրման արդյունավետությունը։

Մասնակցությունը թե՛ կրթական, թե՛ բանակային կյանքին կամրապնդի բանակ-հասարակություն կապը։

Ընդհատումներով ծառայությունը կնպաստի կոնֆլիկտների նվազեցմանը բանակում՝ դրական ազդեցություն թողնելով զինվոր-զինվոր, զինվոր-սպա հարաբերությունների վրա։

Կպահպանվի բարձր առաջադիմություն գրանցելու և բուհ ընդունվելու արական սեռի դիմորդների մոտիվացիան։

Կբարձրացվի բանակի ընդհանուր կրթական մակարդակը։

Բանակ-բուհ կապի միջոցով գիտական հարթակ կբերվեն կիրառական դաշտում բացահայտված խնդիրները՝ նորարարական և մեթոդաբանորեն հիմնավորված լուծումներ ստանալու նպատակով, ընդ որում՝ խնդիրները կվերաբերվեն ինչպես ճշգրիտ, այնպես էլ հումանիտար գիտություններին։

Երիտասարդները կունենան ընտրության հնարավորություն առաջարկվող ծրագրի և ՊՆ֊ի կողմից մշակված «Պատիվ ունեմ» և «Ես եմ» ծրագրերի միջև։