Նախարարի տիկինը զրպարտում է «Հրապարակի» խմբագրին. Hraparak.am
Hraparak.am-ը գրում է. Օրեր առաջ պաշտպանության նախարարի տիկինը՝ Ռուզաննա Խաչատրյանը, ով ինչպես գիտեք «Հրապարակին» դատի է տվել, իր ֆեյսբուքյան էջում մի գրառում էր արել «Հրապարակի» գլխավոր խմբագրին վերաբերող։ Ահա այն․
«Երեկ ես իմ էլեկտրոնային փոստին ստացա «Հայկական ժամանակ» թերթում 12 տարի առաջ տպագրված մի հոդված, որի հեղինակը «Հրապարակ» թերթի ներկայիս խմբագիր Արմինե Օհանյանն է: Այս հրապարակման մեջ Արմինե Օհանյանը լուսաբանել է իր իսկ կողմից շահարկվող վթարը և դրան հաջորդած իրադարձությունները: Ակնհայտ է, որ սույն տիկինը, լուսաբանելով նյութը, տիրապետում էր դեպքի բոլոր մանրամասներին և քաջատեղյակ էր, որ ես՝ Ռուզաննա Խաչատրյանս, որևէ առնչություն չունեմ այդ ողբերգական իրադարձությունների հետ: Այսպիսով, «Հրապարակ» թերթը միտումնավոր, ինձ վարկաբեկելու նպատակով, տպագրել է տվյալ նյութը՝ ցույց տալով իր ներգրավվածությունը լրագրողական այս անպարկեշտ ու նենգ խաղին:
«Զինվորական բժիշկների հայկական ասոցացիա»
ՀԿ նախագահ Ռուզաննա Խաչատրյան»
Ցավոք, զբաղվածության պատճառով, այս ամբողջ ընթացքում ժամանակ չէի գտնում անդրադառնալու այս գրառմանը։ Այժմ ուզում եմ անդրադառնալ տիկնոջ «մեղադրանքներին» եւ ներկայացնել, թե ինչ է գրվել տարիներ առաջ «Հայկական ժամանակ» օրաթերթում եւ ինչին է տեղյակ եղել տողերիս հեղինակը։
Այո, 2002 եւ 2003 թվականներին ես, որպես «Հայկական ժամանակի» լրագրող, լուսաբանել եմ Հովիկ Մանուկյանի սպանության գործն ու դատաքննությունը։ Ստորեւ տպագրվող հոդվածներում դուք կարող եք մանրամասնորեն ծանոթանալ այդ ողբերգական պատմությանը։ Խոսքը Փայլակ Հայրապետյանի վթարից զոհված որդու՝ Հովիկ Հայրապետյանի յոթի արարողության ժամանակ, ըստ քրեական գործի տվյալների, Միշա Քալանթարյանի (Փայլակ Հայրապետյանի եղբոր) կողմից Հովիկ Հայրապետյանի ընկերոջը՝ Հովիկ Մանուկյանին սպանելու մասին է, որին Հայրապետյանները մեղադրում էին իրենց որդու սպանության համար։ Թեեւ վերջինս ընդամենը ուղեկցել էր նրանց որդուն Աշտարակի ձոր եւ անգամ վթարի ենթարկված ավտոմեքենայի մեջ չէր եղել։
Ամիսներ շարունակ «Հայկական ժամանակի» խմբագրություն էին այցելում Հովիկ Մանուկյանի սգավոր ծնողները եւ խնդրում էին լուսաբանել այս գործը, որի քննությունը թերի է կատարվում, որտեղ, իրենց կարծիքով, դատվում է ոչ թե մարդասպանը, այլ «գժի թուղթ» ունեցող անձը, որին դատավճռով հետագայում հարկադիր բուժում նշանակեցին։ Եւ մենք՝ մեր լրագրողական պարտքին հավատարիմ լուսաբանում էինք այդ գործը։ Սակայն, ցավոք, վթարի գործը, որն առանձին վարույթով էր ընթանում, ոչ Մանուկյանի ծնողների, ոչ մեր հետաքրքրությունների տիրույթում չէր։ Այն ժամանակ մենք ընդամենը գիտեինք, որ վթարի ժամանակ ղեկին կին է եղել, որի անձը որեւէ ձեւով չէր շոշափվում՝ ոչ Մանուկյանների, ոչ էլ, զարմանալիորեն, Հայրապետյանների կողմից։ Նա, ով վթարի հիմնական մեղավորն էր եղել, քանի որ խմած նստել էր ղեկին եւ ուղղակիորեն մեկ, անուղղակիորեն՝ երկու երիտասարդ տղամարդու մահվան պատճառ դարձել, չկար ասպարեզում։ Ափսոս, որ ժամանակին, թերեւս նաեւ անփորձության պատճառով, որպես լրագրող հետեւողական չեղա այդ սպանության նախապատմությանը խորանալու մեջ։
Հիմա շատ հարցականներ գոնե մեզ համար ավելի պարզ կլինեին։ Բայց կարդալով տիկին Ռուզաննա Խաչատրյանի գրառումը, շատ զարմացա այն համոզվածության վրա, որով նա պնդում է, թե ես՝ լուսաբանելով այդ պատմությունը «քաջատեղյակ» եմ եղել վթարի մանրամասներին, իմացել եմ, որ ինքը «որևէ առնչություն չունի այդ ողբերգական իրադարձությունների հետ», ուստի եւ «միտումնավոր վարկաբեկել եմ իրեն»։ Նախ, 12 տարի առաջ լուսաբանած գործի մասին լրագրողին ինչ որ բան հիշեցնելը նույնն է, որ նրան հարցնես, թե 2006 թվականի հոկտեմբերի 10-ին ինչ ես կերել, կամ այդ օրն ինչ շոր էիր հագել։ Ամեն Աստծո օր հոդված գրող մարդիկ ի վիճակի չեն հիշելու իրենց գրած բոլոր հոդվածները, դրանց հերոսներին, զանազան մանրամասներ՝ որքան ուզում է դեպքն ուշագրավ լինի կամ գործող անձինք՝ նշանակալի։ Ես նաեւ հույս ունեի, որ որեւէ խելացի ընթերցող մի պարզ հարց կտա տիկին Ռուզաննային՝ իսկ ի՞նչ հոդվածների մասին է խոսքը, ինչո՞ւ չեք հրապարակում դրանք, որ Արմինե Օհանյանի «կեղծ, ստախոս, նենգ» դեմքը վերջնականպես պարզեք, որ համոզվենք, որ նա տեղյակ է եղել, թե ով էր ավտոմեքենայի ղեկին, սակայն hzam.am կայքի ստահոդ տեղեկությունները հալած յուղի տեղ է ընդունել։
Եւ քանի որ 2002-2003 թվականների մամուլը, մասնավորապես «Հայկական ժամանակ» օրաթերթն էլեկտրոնային արխիվ չունի, հետաքրքվեին նաեւ, թե ինչպե՞ս, որտեղի՞ց եք տեղեկացել, որ այդ թվերին հոդվածներ են գրվել եւ այլն, եւայլն։ Մեզնից մի քանի օր պահանջվեց, որ մեր բանուգործը թողնենք ու գնանք «Հայկական ժամանակի» խմբագրություն, որտեղ ընդամենը մեկ օրինակից պահպանվել են այդ թվականների թերթի հավաքածուները։ Բարեբախտաբար իմ հեղինակած հոդվածները գտնվեցին եւ ես դրանք ներկայացնում եմ ընթերցողի ուշադրությանը՝ առանց որեւէ ստորակետի փոփոխության։ Կարդալով դրանք կհամոզվեք, որ մեր լրագրողական հետաքննության առարկան Հովիկ Մանուկյանի սպանությունն ու այդ գործով դատաքննությունն էր։ Իսկ ընդդիմադիր թերթի լրագրողը բացառված է, որ որեւէ տեղեկություն ունենա եւ այն չհրապարակի։ Այսինքն՝ հրապարակված է այն ամբողջ ինֆորմացիան, որը մենք տիրապետել ենք այդ թվականներին։ Իսկ դա նշանակում է, որ վթարի պատմության մասին տեղեկություններ չենք ունեցել, դրանով չենք զբաղվել, դրանով հետաքրքրված չենք եղել։
ՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆ՝ ԳԺԻ ԹՂԹՈՎ
հասարակական-պետական մուտացիայի եւս մեկ փայլուն օրինակ
2002-ի հունիսի 12-ին Աշտարակի մայրուղու վրա տեղի ունեցած ավտովթարը ճակատագրական եղավ ոչ միայն հայտնի գործարար Փայլակ Հայրապետյանի, որի որդին՝ Հովհաննես Հայրապետյանը, վթարից մահացավ, այլեւ նրա որդու ընկերոջ՝ Հովհաննես Մանուկյանի ընտանիքի համար:
Հայրապետյանների ընտանիքն իրենց որդու մահվան մեջ սկսեց մեղադրել որդու ընկերոջը՝ Հովիկ Մանուկյանին, որին Հ. Հայրապետյանը ուտել-խմելուց հետո Աշտարակի ձորում թողնելով շտապ վերադարձել էր Երեւան եւ ճանապարհին ավտովթարի ենթարկվել: Նրա մահից ընդամենը 7 օր անց՝ յոթի արարողության ժամանակ, բազմաթիվ բարձրաստիճան անձանց ներկայությամբ սպանվեց Հովհաննես Մանուկյանը: Պաշտոնական վարկածով սպանություն կատարողը Հովհաննես Հայրապետյանի քեռին էր՝ նախկինում նույնպես սպանություն կատարած եւ անմեղսունակի թղթով կալանքից ազատված Միշա Քալանթարյանը: Մոտ 100 վկաներից գրեթե ոչ մեկը չցանկացավ պատմել իրողությունը, իսկ դատախազությունն էլ ջանք ու եռանդ չխնայեց կատարվածը հոգեկան հիվանդի վրա դնելու եւ գործը կոծկելու համար: Մինչդեռ, ինչպես վկայում էին իրեղեն ապացույցները եւ պատմում էին ներկայանալուց խուսափող վկաները, սպանություն կատարողը միայն Քալանթարյանը չէր. մասնակցել էին ամենաքիչը եւս 2 անձ, անգամ անուներ էին տալիս: Սակայն այդ ամենը բացահայտելը դատախազությանը ձեռնտու չէր՝ Փայլակ Հայրապետյանի մյուս որդին աշխատում է ՀՀ գլխավոր դատախազությունում:
Հեռուստատեսության եւ ռադիոյի հանձնաժողովի նախագահ Ալեքսան Հարությունյանը նրա քավորն է, եւ ընդհանրապես Հայրապետյանների ընտանիքն իշխանությունների հովանավորությունն է վայելում, ուստի դատախազությունն աչք փակեց կատարվածի վրա, կեղծվեց անգամ դատաբժշկական փորձաքննության եզրակացությունը, եւ մի ֆանտաստիկ պատմություն հորինվեց՝ իբր, Միշա Քալանթարյանը Երզնկյան 40 տան մոտակայքում ապօրինի զենքից կրակել է Հ. Մանուկյանի վրա, եւ երբ ներկա գտնվող անձինք միջամտել են ու զենքը նրանից վերցրել, նա հանել է երկրորդ զենքը եւ, հետապնդելով փախչող վիրավորին, 6 կրակոցով սպանել: Մնացածը տեխնիկայի հարց էր՝ դատահոգեբուժական փորձաքննությամբ Քալանթարյանը կրկին ճանաչվեց անմեղսունակ, անգամ դատարան չբերվեց, եւ Արաբկիր, Քանաքեռ-Զեյթուն համայնքների 1-ին ատյանի դատարանը 2002-ի դեկտեմբերի 27-ին նրան մեղավոր ճանաչելով՝ ուղարկեց խիստ հսկողության հոգեբուժական հիվանդանոց՝ հարկադիր բուժման: Այս որոշման դեմ սկսեցին բողոքել տուժողները՝ Հովհաննես Մանուկյանի հարազատները, որոնց բողոքները մերժվում էին, քանի որ մեր օրենսգիրքը նման դեպքերում տուժողին զրկել է բողոքելու իրավունքից՝ նման իրավասություն տալով միայն դատախազությանը:
Իսկ դատախազությունն էլ բողոքելու մտադրություն չուներ: Սակայն Քալանթարյանին հարկադիր բուժման ուղարկելու դատական որոշումից ընդամենը 5 ամիս անց՝ 2003-ի հունիսի 12-ին, Էրեբունի, Նուբարաշեն համայնքների 1-ին ատյանի դատարանը, քննության առնելով Նուբարաշենի հանրապետական հոգեբուժական հիվանդանոցի հարկադրական բժշկական միջոցառումների վերանայման հանձնաժողովի միջնորդությունն այն մասին, որ Միշա Քալանթարյանն այլեւս իր եւ շրջապատի համար վտանգավոր չէ, որոշում է կայացրել «խիստ հսկողության հիվանդանոցում հարկադրական բուժումը վերացնելու եւ սովորական հսկողության հիվանդանոցում՝ ընդհանուր հիմունքներով Քալանթարյանի բուժումը շարունակելու» մասին: Այլ կերպ ասած, սպանություն կատարողին 5 ամիս անց բաց են թողել հոգեբուժարանից՝ փաստորեն նրան նոր սպանություն կատարելու ուղեգիր տալով:
Ինչպես ասում են՝ մեկնաբանություններն ավելորդ են: Մեզ մնում է միայն ենթադրել, թե նման բժշկական եզրակացությունը եւ դատարանի նման որոշումն ինչ են նստել «հիվանդի» հարազատների վրա: Դատարանի այս որոշումը, որը դուրս է եղել անգամ մեր ժամանակների անսահման ցինիզմի շրջանակներից, նույնիսկ դատախազությանն է զայրացրել: Թեեւ չի բացառվում, որ դատախազության զայրույթը պայմանավորված է նրանով, որ իրեն պարզապես շրջանցել են: Մենք տեղեկացանք, որ դատարանի որոշման մասին դատախազությունը տեղեկացել է բավական ուշ: Արդյունքում գլխավոր դատախազը անձամբ բողոք է բերել վճռաբեկ դատարան՝ խնդրելով բեկանել Էրեբունի դատարանի որոշումը: Քրեական գործերով վճռաբեկ դատարանի պալատը օգոստոսի 29-ին բեկանել է 1-ին ատյանի որոշումը՝ Քալանթարյանին ընդհանուր հիմունքներով բուժման ուղարկելու կապակցությամբ եւ գործն ուղարկել է նույն դատարան՝ նոր քննության:
Վճռաբեկն իր որոշման մեջ գրել է. «Դատարանը վերանայման հանձնաժողովի տված ակտն ըստ էության չի քննարկել եւ առանց գնահատման ենթարկելու այն ընդունել է միակողմանի եւ մակերեսորեն»: Սա, անշուշտ, չի նշանակում, թե Մանուկյանի սպանության գործն այժմ ըստ էության կքննվի կամ սպանությունը վերջապես կբացահայտվի ամբողջությամբ, այլ ընդամենը նշանակում է, որ Միշա Քալանթարյանին կրկին կուղարկեն հոգեբուժարան, եւ նրա ազատվելը փոքր-ինչ կուշանա՝ ասենք, կկատարվի մեկ տարի անց: Սակայն այս ամենը հետաքրքիր մտորումների տեղիք է տալիս: Եթե դատախազությունը սպանությունը կոծկելու եւ գործը չբացահայտելու իրավունք ունի, ինչու՞ չեն կարող չբուժված հոգեկան հիվանդ-մարդասպանին ազատ արձակելու իրավունք ունենալ նաեւ հոգեբույժներն ու դատավորները: Եթե դատախազները, դատավորներն ու բժիշկները մարդասպաններին արդարացնելու իրավունք ունեն, ապա ինչու՞ շարքային մահկանացուն չի կարող սպանելու իրավունք ունենալ: Աբսո՞ւրդ է. այո՝ բայց մեր իրականությունից բխող:
ԱՐՄԻՆԵ ՕՀԱՆՅԱՆ
2002 թ հուլիս
Մանրամասները՝ այստեղ: